بازی آهو چره در گیلان

 

بازی «آهو چره» نیز تا حدود بیست سال پیش در منطقه شرق گیلان در شمار بازیها و نمایشهای مقدّمۀ نوروز انجام می شد. گروه «آهو چره» سه نفر بودند، بازیگر «آهو»، «شعر خوان» و «توبره کش».

محور بازی «آهو» بود.

با وسایل مختلف چیزی شبیه کلّۀ آهو یا بز درست می کردند، برایش شاخ می گذاشتند، گل و سبزه به شاخش می زدند، با مهرۀ شیشه ای برایش چشم می گذاشتند، زنگوله به آن می آویختند و آن را بر سر چوبی قرار می دادند.

بازیگر آهو، گونی یا کیسه ای پارچه ای روی سر خود می کشید، به طوری که تمام بدنش را می پوشانید و از داخل آن چوبی را که کلّۀ آهو بر سر آن قرار داشت به دست می گرفت، چنانکه به هیأت حیوانی در می آمد و با آن چوب می توانست سر خود را حرکت بدهد.

نفر دوم گروه شعرهایی می خواند و هنگام خواندن شعر، با چوبی که در دست داشت نمایش را هدایت می کرد. نفر سوم «توبره کش» بود. هر سه با هم کوچه به کوچه به خانه های ده می رفتند، بازی «آهو چره» را اجرا می کردند، شعر می خواندند و از هر خانه چیزی می گرفتند.

آهو چره، آهو چره، ببین چقد خوب می چره، (آهو می چرد، آهو می چرد. ببین چقدر خوب می چرد)

م آهو از باغ آمده، چریده و چاق آمده/ م آهو مرغانه خوره، صد تا به کمتر نخوره

(آهوی من از باغ آمده، چریده و چاق آمده، آهوی من تخم مرغ می خورد، از صد تا کمتر نمی خورد.)

به اینجا که می رسید، آهو غش می کرد و تا تخم مرغ یا چیز دیگری از صاحبخانه نمی گرفت، حالش به جا نمی آمد. بعد از خواندن هر بند، همان قسمت اول (آهو چره، آهو چره، ببین چقدر خوب می چره) به صورت واگرد (ترجیع بند) تکرار می شد و سپس خواننده بند دیگری را شروع می کرد. به این ترتیب به همۀ خانه های ده می رفتند و از هر خانه چیزهایی مثل برنج و تخم مرغ و شیرینی می گرفتند. گروه «آهو چره» کارشان را از غروب آغاز می کردند و چند روستا و آبادی نزدیک را می گردیدند.

«آهو چره» با هر یک از دو گونه نمایشی «عروس گوله» و «تکم» وجوه مشابهی داشت.

بازی «آهو چره» از شرقیترین نقاط گیلان تا حدود تنکابن و روستاهای اطراف آن معمول بود و امروز نیز کم و بیش معمول است.

باید توجه داشت که در محدودۀ رواج «آهو چره»، رسم نمایش «عروس گوله»، با عنوان «پیر بابو» شناخه می شود، و ایفاگر «پیر بابو»  خود را با تنپوش پوستی به هیئتی همانند یک بز کوهی در می آورد.

وسیلۀ اصلی این بازی، یعنی «کلّۀ آهو»، گونه ای عروسک نمایشی است و از جهات مختلف از جمله نوع حیوانی که عروسک به شکل آن ساخته شده نظیر بز، فن حرکت دادن عروسک(توسّط چوبی که عروسک بر سر آن قرار دارد)، و زمان و شیوۀ اجرای بازی، تا حدّ زیادی به «تکم» همانندی دارد.

لازم به ذکر است که این آیین در تاریخ بیست و پنجم خرداد ماه نود بشماره ۲۳۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .

غیش بازی در سوباتان تالش

غیش بازی: نحوه اجرای این بازی بدین صورت است که دو تیم معمولا 5 یا 6 نفری در مقابل هم به رقابت می پردازند بدین صورت که یکی از تیم ها در زمینی که به صورت مدور خط کشی شده در مقابل تیمی که بیرون زمین هستند به رقابت می پردازند.در کنار پای هر یک از افراد تیم داخل زمین کمربندهایی به طرف مرکز زمین دایره پهن می شود وافراد تیم داخل زمین مامور محافظت از آنها می باشند واین افراد اجازه ندارند پای خود را روی کمر بند ها بگذازند و افراد تیم مقابل نیز به دنبال شکار کمربندها می باشند.

هر یک از افراد تیم داخل زمین چنانچه با یکی از پاهایش در صورتی که پای دیگرش داخل زمین باشد با پای هر یک از اعضای تیم مقابل بتواند بزند تیم مقابل می بازد و باید جایش را با رقیب خود عوض کند و به داخل زمین بیاید.

چنانچه تیم خارج از زمین بتواند هر یک از افراد تیم رقیب را بصورتی که شکار افراد رقیب نشود به بیرون از زمین بکشد آن فرد از دور مسابقه حذف میشود و در عوض در صورتی که افراد تیم خارج از زمین بصورتی که شکار افراد تیم رقیب نشوند کمر بند ی یا هر چند تا یا همه کمربند ها را بردارند می توانند افراد تیم رقیب را با این کمربند ها بزنند و مجاز به زدن افراد از ران به پایین می باشند وتا زمانیکه تیم مقابل نتواند پای فردی از تیم خارج از زمین را بزند به زدن افراد رقیب ادامه دهند.

آغوز بازی: (گردو بازي)

مکان : کوچه ، میدان و خیابان
تعداد بازیکنان : نامحدود
فصل بازی : بیشتر در تابستان
برای پیدا کردن حریف بچه ها در کوچه فریاد می زنند البازی - آغوز بازی

بازیکنان جمع می شوند و برای شروع:
: 1 شیر یا خط می اندازند
2:  تر یا خشک ( فیلی یا خشک(
3 : نقطه معینی را مشخص می کنند و بازیکنان تیله خود را به آن نقطه می اندازند و به ترتیب گردوی هرکسی به هدف نزدیک تر باشد در جات زیر را می گیرد :

-1 پیشم : استاد
-2 نیشم : اول
-3 دوم نیشم : دومم
-4 سوم نیشم : سومم
-...

اصطلاحات :
آغوز :گردوی معمولی
هشتک : هشت یک = هشت گردو در کف دست یک بچه جای بگیرد

تیره (تیله) : گردوی بزرگ . آن را در پهن گاو می خواباندند تا سرخ شود و بعد، از سوراخ انتها در آن ساچمه سربی می ریختند و با موم می بستند تا محکم شود

انواع گردو بازی :
- یه پا :
-- بازیکنان هریک چند گردو (بسته به قرار داد) به ترتیب در یک صف می کارند و در فاصله معین می ایستند و با تیره به سوی گردو نشانه می روند ، باید تیره آن چنان بر سره گردوها بخورد که یکی از گردوها حداقل به اندازه یک پا (از پنجه تا پشنه) از صف گردوها دور شود.
-تیره و گردو :
-- گردو را در یک خط ممتد با فاصله می کارند و هشتک را با دو انگشت می زنند(شبیه بازی تیله انگشتی تهرانی ها(
-دیوار زنی :
--بازیکنان در فاصله معین می ایستند و هر یک گردوی خود را به دیوار می کوبند . اگر فاصله گردوی دومی با اولی به اندازه یک وجب باشد دومی برنده است.یا گردو می گیرد یا کولی می خورد.

بازی های محلی تالشانِ شفت و فومن

مردم هر گروه و جامعه انسانی با توجه به فرهنگ واقلیم خاص خود جهت گذراندن اوقات فراغت خود یک سری بازی ها و سرگرمی ها یی دارند.که این بازی ها نماد هایی از فر هنگ آنان را نمایان می سازد با توجه به بررسی های بعمل آامده بازی های محلی شفت و فومن که در گذشته بسیار مورد استفاده قرار  می گرفت، عبارتند از :

1ـ لپه بازی : lape bazy

2ـ پیگله بازی : pigale bazy

3ـ غش بازی : ghash bazy

4ـ گل مشته : gol bazy

5ـ عروس بازی:arus bazy

6ـ بیج بیج : bij bij

7ـ بیزه : bizeh

8ـ سوک سوک : suk suk

9ـ اویزان :avizan

10ـ لب گود : lab goud

11ـ خورش بازی : khoresh bazy

12ـ گد گد : gad gad

13ـ جفت تاک :jot tak

14ـ اشکل :eshkel

15ـ ورف باز ی: vorf bazy

16ـ اپار بازی : apar bazy

17ـ دوبنا :dobna

18ـ تاب بندی : tab bandy

19ـ حساب بله : hesab baleh

از بازیهای محلی رایج امروزی در شفت و فومن می توان به عروس بازیAros bazi ( یه قل دو قل ) ، گیشهGiša ( = عروس ) بازی ، ویزهViza ( = گردو ) بازی ، اَپَر Apar (= سنگ ) بازی و جِخَس بازیJekhas ( قایم باشک ) اشاره نمود .

پتیگله بازی

این بازی جز آن دسته از بازی های مردانه است که در فصل بهار توسط مردان به اجرا در می آید. شرکت کنندگان ابتدا به دو گروه مساوی تقسیم می شود، سپس چال و گودال کوچکی در یک محلی که به عنوان مبدا یا مقصد اول است حفر می کنند. سپس دو قطعه چوب یکی به طول 20 سانتی متر و قطر 5 سانتی متر ودیگری به طول یک متر و همان قطر آماده می کنند. برای شروع بازی با استفاده از یک سنگ کوچک و صاف تر  خشک می کنند و هر تیمی که نوبت قرعه به وی رسید روی چال می ماند وگروه دیگر به فاصله 20 الی 30 متری قرا ر می گیرند. تیم آغاز گر با قرار دادن یک قطعه چوب کوچک که در اصطلاح محلی به آن گلهgale می گویند، به صورت افقی بر روی چال به وسیله چوب دستی که به آن پیت pit می گویند بازی را آغاز می کنند. زمانی که چوب کوچک به طرف افراد تیم مقابل می رودآانان سعی می کنند که قبل ا ز فرو د آمدن به زمین یا با دست بگیرند و یا این که با چوب دستی های خود آن را بزنند، چنانچه موفق به این کار شوند، آن فرد با زنده ونوبت نفر بعدی است، ولی اگر موفق به این کار نشدند با چوب دستی سعی می کنند آن را دورتر نمایند، در همین لحظه فردی که بازی را آغاز کرده از محل شروع تا نقطه ای که چوب کوچک یا گله به زمین افتاده باید با صدای بلند بدون نفس کشیدن بگوید: یا علی، یا علی. چنانچه قبل از افتادن چوب صدایش قطع شود بازند می شود، وگر نه برنده شده و مجدداً خودش بازی می کند. این کار ادامه دارد تا اینکه افراد یک تیم از نظر تعداد بازنده ها بیشتر شود. در خاتمه تیمی که با زنده شد باید از قسمت اول تا جایی که حریف تعیین می کند بر پشت آنان سوار شوند.

نماد اجرای این بازی نشان دهنده قدرت تنفس ومهارت وچابکی افراد است. یادآوری می کنم که افرادی که در حین طی کردن مسیر اول تا محل ا فتاده گله می باشد در حالت دویدن این این عمل را انجام می دهند.

عروس بازیaros bazi

عروس بازی از بازی های مشترک بین دختر و پسر ها ی7 تا10 ساله است . در بازی که بیشتر دو  سه نفری بر گزار میشود 5 عدد قلوه سنگ گرد ( به اندازه یک حبه قند ) را می آورند و آنگاه افراد با قرار دادن آنها در کف دست وپرتاب به بالا سعی می کنند که با پشت دست تعداد بیشتری از آنان را بگیرند . در اینجا هر کس که تعداد بیشتری لز سنگها رابگیرد آغاز گر بازی است ونفرات بعد به تعداد سنگهایی که گرفته اند در رده های بعدی می باشند.

برای شروع بازی ابتدا یکی از آنان را با دست می گیرد و با پرتاب کردن به بالا سعی می کنند که یکی یکی از سنگها را بر دارند و در مرحله بعد نها را دوبه دو و در مرحله سوم سه به سه که اول سه تا بعد یکی ومرحله چهارم هر چهارتا را با هم بر می دارند مراحل دیگری دارد از جمله نوک زدن به زمین به تعداد ده بار برداشتن یکی و قراردادن دیگری بر روی زمین و در نهایت عبور دادن همه سنگها در حال پرتاب کردن یکی به هوا به زیر کف یک دست دیگر خود که با دو انشفت و فومن روی زمین ایستاده باشد .

بیج بیج :

این بازی با تخم مرغ است که در عید نوروز بین پسران 7 تا 12 ساله رایج است . در این بازی هر فرد یک یا چند تخم مرغ را همراه خود به محل بازی که معمولا ًدر نقطه ای از روستا که محل تجمع افراد است می برد و با قرار دادن در شست خود از دیگران می خواهد که با تخم ـ مرغ خود به ان ضربه بزنند . در اینجا هرکس تخم مرغش شکسته شد یک عدد تخم مرغ سالم به فرد مقابل می دهد .

هدف از اجرای این برنامه علاوه بر سرگرمی و تنوع ، گرد اوری تخم مرغهای دیگران می باشد و افراد چابک تر و با تجربه تر تخم مرغ بیشتری با خود به خانه می برند .

 

غش بازیğas bazi

 

این بازی از جمله بازی های مردانه است که د ر فصل بهار توسط افراد 12 تا 35 ساله برگزار می شود . برای اجرای بازی افراد به دو گروه مساوی 4 تا 7 نفری تقسیم می شوند، سپس دایره ای به قطر 2 تا 4 متر (بستگی به تعداد افراد شرکت کننده هر تیم دارد ) روی زمین تقسیم می کنند . سپس برحسب تر و خشک یا خیسه خشکه ، یک تیم بازی را از داخل دایره و تیم دیگر در بیرون آغاز می کند . زمانی که وضعیت تیم ها از لحاظ موقعیت قرارگیری مشخص شد ، تیم داخل دایره به تعداد افراد خود هر کدام یک کمر بند که به اصطلاح محلی به آن غش می گویند همراه خود داخل دایره می برد و یک سر آن را به وسط دایره و سر دیگر را روی لب دایره قرار می دهد افراد تیم مقابل سعی می کنند ضمن دفاع از خود به شیوه های مختلف یک یا چند تا از کمر بند های داخل دایره را بربایند چنانچه موفق به این کار شوند با استفاده ا ز کمر بند های ربوده شده افراد داخل را می زنند وضمن کتک کاری آنان سعی می کنند که بقیه کمر بند ها را از آنان بگیرند.

لپه بازی

لپه بازی از جمله بازی های مردانه است که در فصل بهار برگزار می شود . دراین بازی افراد 4 تا 12 ساله شرکت می کنند. اجرای بازی به این صورت است که افراد به دو گروه مساوی 4 تا هشت نفر تقسیم می شوند برای اجرای بازی یک قطعه چوب یک متری با قطری معادل پنج سانتی متر به نام لیس (lis) و توپ کوچکی به نام لپه که از پشم گوسفند درست شده است لازم می باشد. آنگاه بر حسب نوعی قرعه که به خیسه xise خشک معروف است یک تیم بازی را آغاز می کند این تیم در یک نقطه معینی که از پیش تعیین نموده اند به این صورت بازی را آغاز میکند:

یکی از افراد توپ را به هوا پرتاب و شخص دیگری با چوب دستی ضربه می زند چون افراد تیم مقابل در فاصله 20 الی 30 متری گروه آغازگر قرار می گیرند، آنان سعی می کنند که در ابتدا توپ را بگیرند چنانچه موفق شوند قبل از فرود آمدن به زمین بگیرند،آغازگر بازنده می شود، ولی اگر توپ به زمین بیفتد سعی می کنند ،ن را بردارند و به طرف فردی که توپ را فرستاده و حالا در حال فرار کردن به سوی مقصد دومی است پرتاب می کنند چنانچه د ر فاصله بین دو مقصد که فرد (آغازگر) در حال دویدن است او را بزنند بازنده، ونوبت بقیه افراد تیم وی است اما اگر او توانست خود را از توپ رد نماید و سالم به جایگا ه برسد، مجدداً خودش بازی را شروع می کند تا اینکه با توپ زده شود بازی به همین صورت ادامه می یابد تا این که افراد یک تیم بازی را شروع و سپس بازنده شوند و سپس نوبت به افراد تیم حریف می باشد در خاتمه هر تیم که تعداد افرادش دیرتر بازنده شوند و یا از نظر تعداد، افراد کمتری بازنده داشت از مقصد اول تا مقصد دوم ، دو بار بر پشت افراد تیم بازنده، سوار می شوند.

هدف از اجرای این بازی علاوه بر سرگرمی ، نشان دادن قدرت بدنی به خصوص قدرت بازو  و  مهارت افراد در چابکی و چالاکی می باشد.

 

 

گل مشتهgol moŝte

گل مشته یا گل پوچ نوعی بازی است که در شبهای زمستان در این منطقه رایج می باشد. این بازی از جمله بازیهای مشترک بین زنان و مردان است و شرکت کنندگان در آن را افراد بین سنین 7 تا 40 ساله تشکیل می دهند برای شروع بازی افراد به دو گروه مساوی تقسیم می شوند.

 هر گروه یک سرپرست ی دارد که وظیفه اش هماهنگی افراد و نیز تقسیم و مخفی کردن گُل بین افراد می باشد.

 سپس یک عدد نخود یا سنگریزه یا هر شیء کوچک را بر می دارد و یکی از افراد سرپرست تیم ها آن را به این صورت به تیم مقابل می فروشد مثلاً می گوید: گل یا عدد پنج ، گل یا عدد 6 ، و به هر صورت بعد از این که مشخص شد که گل پیش چه گروهی می ماند سرپرست آن گروه با شیوه های خاصی برای گمراه کردن افراد تیم مقابل گل را در دست یکی از آنان مخفی می کند.

سپس از تیم مقابل می خواهد که گل را پیدا کنند. تیم مقابل با استفاده از شیوه های مختلف سعی می کنند که گل را پیدا کنند بالاخره با چند بار خالی و پر کردن دست افراد عده ای را پوچ کرده و عده ای را در جای خود ثابت نگه می دارند.

اگر به کسی گفت هر دو دستت پوچ ولی گل پهلوی او بود یک امتیاز از دست می دهند ، و اگر گل را از دستی خواست که در آن گل بود یک امتیا ز به امتیازات تیم وی اضافه می شود تا اینکه، یک تیم زود تر به عدد شماره 21 برسد. هر تیمی که امتیازش زود تر به 21 رسید برنده می باشد .

در ضمن در شماره پوچ کامل ندارد وحریف باید مستقیماً گل را از یک دست خارج نماید.

بازی ها و ورزش های گیلان قدیم

گستردگی رسوم و خصلت های فرهنگی گیلانیان با توجه به تعدد قومی و گوناگونی لهجه ها به حدی است که حتی آشنایی مختصر با آن در این مختصر نمی گنجد. بعضی از آداب و آیین های مردمی گیلان به مرور در همهمه زندگی شهری رو به فراموشی و برخی دیگر کم رنگ شده است. اینک شرح مختصر و موجز برخی از این آداب و رسوم خواهد آمد:

 

 

آب بازی ( آب پاشان، آبریزان، تیرماسیزه):

از مراسم متداول گیلان در گذشته، آب بازی بود که امروز کمتر اثری از آن می توان یافت. این جشن در شرق گیلان و غرب مازندران به "تیرماسیزه" به معنی سیزدهم ماه تیر مشهور شده و احتمالاً همان تیرگان است. در فرهنگ ایران پیش از اسلام روز سیزدهم هر ماه تیر نام داشت و روز سیزدهم تیر را جشن می گرفتند. این مراسم به "آبریزان" یا "آب پاشان" نیز معروف بود. جشن آبریزان تا عهد شاه عباس در طبرستان و گیلان برقرار بود و سپس به تدریج از یاد رفت.

در این مراسم بزرگ و کوچک، مذکر و مونث به کنار دریا می رفتند آب بازی می کردند و به طرب و خرمی می پرداختند و به راستی مراسمی تماشایی به وجود می آمد". این رسم در بعضی از نقاط کشور مانند یزد، کرمان و اصفهان نیز معمول بود و در 13 تیرماه هر سال مردان و زنان در حالی که هر یک ظرفی همراه داشتند، به کنار رودخانه می رفتند و به سرو روی یکدیگر آب می پاشیدند.

از مراسم دیگر این روز فال گیری و "لال شوش زنی" است. در این مورد، بزرگ خاندان بر بدن اهل خانه و دام ها و نیز به در و دیوار و همه چیز چوب می زد و خاموشی اهل خانه در برابر ضربات ترکه چوب، به باور آنها باعث برکت و رونق اقتصادی و معیشتی آنان می شد.

آینه تکم:

یکی دیگر از مراسم قبل از سال نو، اجرای یک نمایش عروسکی به نام "آینه تکم" است که در نواحی غربی استان گیلان انجام می شد. "تکم چی ها" از آذربایجان به نقاط هشتپر و حتی انزلی و رشت می آمدند و پیام آور رسیدن سال نو و نوروز می شدند.

"تکم" عروسکی به شکل بز بود که به دسته ای متصل می شد و آن را با پارچه ها و منجوق های رنگی و پر می آراستند و با بالا و پایین بردن دسته ای که از میان چوبی سوراخ دار می گذشت، آن را به حرکت و جنبش وا می داشتند. در کنار این نمایش با صدای دو چوب که به هم می خورد و آهنگی شاد را تداعی می کرد، تکم چی ها ترانه هایی خوش آهنگ می خواندند.

بندبازی (لافندبازی):

از نمایش های سنتی گیلان که بیشتر در جشن هایی مثل عروسی، عید نوروز و یا در بازارهای هفتگی اجرا می شد، بندبازی است. در گیلان به آن "لافندبازی" نیز گفته می شود و مانند همان بندبازی در سیرک است. نمایش بر روی طنابی که از روی دو میله فلزی و چوبی محکم و ضربدری شکل گذشته و در دو طرف مهار شده، انجام می شود. اصلی ترین فرد نمایش "پهلوان" نام دارد که بر روی طناب ها با پای برهنه راه می رود و برای تعادل خود چوبی بزرگ به نام لنگر در دست می گیرد. پهلوان با ایستادن داخل تشت و یا قابلمه بر روی طناب راه می رود. گاه با دوچرخه ای که لاستیک آن را برداشته اند فواصل دو تیر را می پیماید. قرار دادن صندلی داخل یک سینی و نشستن روی صندلی و حفظ تعادل در همان حالت، از جمله عملیات دشوار این افراد است. در پایین طناب شخصی که لباس مسخره ای پوشیده و به "یالانچی پهلوان" مشهور است با لودگی و مسخرگی به تقلید از پهلوان می پردازد. نقاره چی و سرناچی نیز با نواختن آهنگ، تماشاگران را در فضای شاد این نمایش سهیم می سازند.

کشتی گیله مردی:

این کشتی که امروزه همچنان پای برجاست، یادگار صلابت و دلاوری مردم این خطه است. کشتی "گیله مردی" ریشه در تاریخ دارد. "مقدسی" در قرن چهارم هجری از این کشتی یاد کرده است

کشتی گیران گیله مرد مراتب خاصی نظیر تنگوله یا نوچه، پهلوان، سرپهلوان یا میداندار دارند. این کشتی در محوطه ای محصور به نام "سیمبر" یا "سبزه میدان" برگزار می شود. کشتی گیله مردی معمولاً در تابستان و اعیاد و عروسی ها انجام می شود. کشتی گیران که شلوارهایی به نام "لاسپار" به پا دارند با بالاتنه لخت، ابتدا به حضار احترام می گذارند و سپس با حرکات نمایشی قدرت خویش را به رخ حریفان می کشانند. این حرکات نمایشی "فوزوما" یا "فزّومما" خوانده می شود.

پس از رجزخوانی، حریف با کف زدن به او پاسخ می دهد. نبرد ابتدا با حواله کردن مشت ها آغاز می شود. این بخش در موارد بسیار منجر به مجروح شدن و شکستگی استخوان یکی از طرفین می شود. در این کشتی هرگاه دست یکی از طرفین با زمین برخورد کند بازنده محسوب می شود. جایزه این مسابقات به صورت غیر نقدی و شامل پارچه، آینه، پیراهن، گوسفند و گاو و ... است. به این جایزه "برم" می گویند.

ورزا جنگ:

از رسوم و نمایش های دیرین گیلان و بعضی از نقاط ایران، جنگ گاوهای نر است. در گیلان به آنها "ورزا" یا "ورزو" گفته می شود. گاوهای جنگی معمولاً توسط ملاکین یا روستاییان مرفه نگهداری می شدند و فقط به درد مبارزه و جفت گیری می خوردند. این گاوها از شاخ های محکم برخوردارند که وسیله دفاع و حمله آنهاست. کوهان پشت ورزاها به آنها صلابتی می بخشد که هنرمندان سفالگر هزاران سال قبل را به الهام و ساخت شمایل سفالی آنان واداشته است. ساخت سفالینه های قرمز رنگ ملهم از این گاوهای نر زورمند از مشخصه های هنر باستانی گیلان است.

قدیمی ترین سندی که به چنین نمایشی در گیلان اشاره دارد فرمانی است نوشته بر روی سنگ مرمر قهوه ای و به خط نستعلیق بر ایوان ورودی مسجد جامع لاهیجان که به دستور "سلطان حسین صفوی" نگاشته شده و طی آن اهالی را از ارتکاب اعمال خلاف بازداشته و امر به تأدیب و تنبیه خلافکاران کرده است.

 

چوگان بازی:

این بازی که توسط اسب سواران انجام می شد اولین بار در زمان شاه عباس صفوی به هنگامی که لاهیجان را فتح نمود در گیلان مورد توجه قرار گرفت. پس از فرار "خان احمدحان" آخرین حاکم کیای بیه پیش، ملک موروثی او به دست صفویان افتاد. به دستور شاه عباس باغ بزرگ او را برای ایجاد زمین این بازی خراب کردند و از آن پس این محل به سبزه میدان مشهور شد.          

در مورد کشتی گیله مردی

 

کشتی گیله مردی از جمله مسابقه ای است سنتی از قدیم الایام در گیلان معمول بوده و هنوز هم هست ودر قسمتی از مازندران ودر بیشتر نقاط گیلان مرسوم میباشد وقدمت آن به سالیان قبل از حمله مغول به ایران می رسد در آغاز پیدایش این کشتی شاید حالت تمرینات تدافعی و تهاجمی در برابر متجاوزان به منطقه را داشته وبه مرور زمان بصورت حرکات نمایشی در آمده است و بیشتر در مراسم ها و جشن ها و فراغت از کار انجام میشود .

در زمان برگزاری مسابقات از طریق پیک روز مدت ومحل مسابقات کشتی اعلام می شود تا داوطلبان و مردم حضور بهم رسانند و برای این منظور منطقه وسیعی (میدان) که وسعت آن در تناسب با گنجایش تماشاگران باشد در نظر می گیرند . اطراف مسابقات کشتی را با استفاده از پایه های چوبی و پوشش هایی نظیر گونی محصور ویکطرف آن را جهت رفت وآمد باز نگه میدارند مراسم کشتی با نواختن طبل وسرنا آغاز شده و کشتی گیران قبلا شلوار خود را که لاسپاره نام دارند به پا میکنند و پهلوانان دسته دسته لخت شده ودر فضای پپپپپپپآزاد میدان قدم میزنند و آغاز کارشان با نیایش است در چهار جهت میدان گشتن با حالت خضوع و خشوع و احترام به تماشاچیان نشانه خود را حقیر شمردن ودر خدمت مردم بودن است . آنگاه کشتی گیران نیم تنه خود را می پوشند بعد یک یا دو تنگوله از یک دسته نیم تنه های آنان را در آورده ودر میدان راه میروند ویک با دو تنگوله از یک دسته دیگر برخواسته و مبارزه میطلبد بعد از اتمام کار تنگوله ها یک پهلوان برخواسته و شروع به راه رفتن در طول و عرض میدان را میکند و به موازات هم از جلو تا ده قدم راه میروند وبعد به عقب برمیگردند  و بعد کشتی گیران با هم دست وپنجه نرم میکنند . این کشتی مخلوطی از کشتی آزاد و کج وجودو و کاراته می باشد یک کشتی گیر اگر هر یک از اعضای بدن به استثنای پای حریف را به زمین برساند برنده است . کشتی گیر برنده بطرف جلوی تماشاچیان پرش میکند ودوران جمع میکند وبه رسم جوانمردی وپهلوانی دوران را به آدم های فقیر تقدیم میکند .

 

 

نیاز به راهنمایی دارید؟با ما برای سفارش آگهی و تبلیغ خود تماس بگیرید!