شهرستان آستارا
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان آستارا در شمال غربي استان گيلان واقع شده، از شمال به رودخانه «آستارا چاي» در مرز ايران و جمهوري آذربايجان، از شرق به درياي خزر، از جنوب به شهرستان تالش و از غرب به استان اردبيل محدود مي شود. اين شهرستان در بين كوههاي پوشيده از جنگل تالش و ساحل نيلگون درياي خزراست .جاده كرانه درياي خزر از آستارا شروع وبه بندر امام خميني ختم مي شود وبخشي از اين جاده كه از شهرستان آستارا مي گذرد به لحاظ چشم اندازهاي طبيعي بسيارزيبا و بي نظير است. آستارا كلمه اي تالشي است كه تالشيان آنرا «هسته رو»يا «آسته رو»تلفظ مي كنند. اطلاق اين نام به اين شهر به اين دليل بوده كه سالها پيش در اين ناحيه تپه هاي شني، بركه ها، مردابها و نيزارهايي وجود داشته كه راه رفتن در آنها مستلزم احتياط بوده و از اين لحاظ آهسته رو يا آسته رو ناميده شده و به مرور زمان پس از آنكه عده اي از اطراف اردبيل و نواحي ديگر به اين شهر مهاجرت نمودند و در آنجا مسكن گزيدند، آن را آستارا تلفظ نمودند. چنانكه از كتب تاريخي بر مي آيد منطقه آستارا تا زمان صفويه و به خصوص پيش از اسلام، از موقعيت خاصي برخوردار نبوده است و از ان به بعد است كه به سبب بسط تجارت و موقعيت نظامي، اهميت پيدا مي كند و در آن قلاع متعددي مي سازند. از زمان صفويه تا زمان قاجاريه نام آستارا صرفاً به منطقه اي بين انزلي و ارس كه قسمتي از آن در حال حاضر جزو جمهوري آذربايجان است اطلاق مي شده است. در محل فعلي آستارا، دهي به نام دهنه كنار وجود داشت كه از زمان قاجاريه به بعد به سبب صدور كالا و آمد و شد نظاميان و ارتباط ميان آذربايجان و گيلان توسعه يافته است. آمد و شد بازرگانان و خارجيان و مسافرت تجار و ساكنين اين شهر به نقاط مختلف روسيه و ديگر ممالك اروپايي سبب گرديد تا تمدن جديد اروپا زودتر به اين شهرستان رواج پيدا كند؛ به طوري كه همزمان با تأسيس دارالفنون در تهران، در آستارا نيز مدرسه ملي صادقيه افتتاح گرديد و در سال 1300 نيز يك مدرسه دخترانه و همچنين يك كتابخانه و قرائتخانه داير گرديد. آستارا كه از آباديهاي قديم گيلان بوده و به زبان تركي آذري تكلم مي كنند،بعد از آذري زبانها ،اقوام گيلك و تالش بيشترين جمعيت شهرستان را تشكيل مي دهند گفتني است يكي از ويژگيهاي معماري شهر آستارا بامهاي سفالين وزيبايش است كه چهره اي متفاوت بدان بخشيده و به همين دليل آن را شهر بامهاي سفالي نيز ناميده اند.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان معادل 334/385 کيلومتر مربع است و داراي 2 بخش وبه نامهاي مرکزي و 4 دهستان با نام هاي ويرموني، حيران، لوندويل و چلوند مي باشد. و داراي 72 آبادي و داراي 2 شهر به نامهاي شهر آستار به عنوان مرکز شهرستان و شهر لوندويل مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس astara.gilan.ir اين شهرستان داراي 2بخش مراجعه فرمايند .
صنعت :
اين شهرستان علي رغم قابليت ها و توانمندي هاي قابل ملاحظه در زمينه هاي تجارت و صنايع پيشرفته دارد. شهرک صنعتي دراين شهرستان و و ترانزيت کالا، صادرات و واردات چمداني (به كشورهاي تازه استقلال يافته)فعاليت دارد.
کشاورزي و دامداري :
اين شهرستان با توجه به شرايط ويژه اقليمي از مناطق مستعد کشاورزي بشمار مي آيد واز فعاليتهاي مهم مردم اين شهرستان مي باشد. از محصولات مهم كشاورزي آن مي توان برنج، گندم، جو، ذرت، محصولات جاليزي و سبزيها را نام برد..سطح زير كشت اين شهرستان42958 هکتار كه شلتوک، سبزي و صيفي،مرکبات و ميوه هاي دانه دار برداشت مي شود. شهرستان آستارا بدليل شرايط مناسب آب و هوايي براي کشت نباتات علوفه اي و برخورداري از مراتع براي دامپروري نيزمستعد است. دراين شهرستان گوشت قرمز،گوشت مرغ ،شيرو تخم مرغ و عسل توليد مي گرددو انواع مختلف ماهي پرورش وصيد وخاويار توليد مي گردد .از ديگر فعاليتهاي اقتصادي شهرستان زنبورداري است كه از رونق زيادي برخوردار است و از لحاظ تعداد كندو در استان گيلان، بعد از تالش قرار دارد. وجود درياي خزر علاوه بر اينكه صيد ماهي را رواج داده است موجب ايجاد کارخانجات صدف كوبي گرديده كه در آنها از صدف هاي اطراف ساحل، خوراك طيور تهيه مي كنند.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
شهرآستارا به شهر بام هاي سفالي نيز معروف بوده و از سر سبزي و طراوات خاصي برخوردار است چشم اندازهاي زيباي ساحلي، و جاذبه هاي طبيعي و فرهنگي جملگي شرايط خاص و مناسبي را براي توسعه صنعت توريسم فراهم نموده است. صنعت توريسم و جهانگردي نيز يكي از منابع اصلي درآمد منطقه مي باشد.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان آستارا:
1-باغ عباس آباد
2-منطقه ييلاقي حيران
3-آبگرم کوته کومه و علي راشي
4-مرداب استيل
5-طرح ساحلي صدف
6-آبشار لوندويل
7-حيات وحش
8-پارک جنگلي بي بي يانلو
9-تالاب استيل
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان آستارا:
1-بقعه شيخ محمود خيوي
2-امام زاده ابراهيم وامام زاده قاسم
3-مدرسه حکيم نظامي(شهيد مرحبا)
4-مدرسه شهيد مدني
شهرستان آستانه اشرفيه
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي:
اين شهرستان در ناحيه شرق گيلان واقع گرديده است و از شمال به درياي خزر، از شرق و جنوب شرقي به شهرستان لاهيجان، از جنوب به شهرستان سياهکل و از غرب و جنوب غربي به شهرستان رشت محدود مي شود. شهرستان آستانه اشرفيه بعنوان بزرگترين كانون مذهبي گيلان ،داراي ويژگيهاي منحصر به فردي است که از جمله آنها مي توان به عبور رودخانه سفيد رود ازپل آستانه اشرفيه اشاره نمود كه بعنوان يك مرز طبيعي ،جلگه گيلان را به دو قلمرو تقريبا متقارن و متمايز تقسيم ميكند ودو شهري كه بطور متناوب مركز استان گيلان بوده اند عبارتند از :لاهيجان در مشرق و فومن در مغرب كه تقابل اين دو شهر ،فقط متاثر از مرز بنديهاي سياسي سابق نيست بلكه سفيد رود هنوز هم در آستانه مرزي است كه دو گونه زبان گيلكي را از يكديگرجدا مي كند ،گيلكي رشتي در مغرب رود خانه و گيلكي لاهيجاني در مشرق آن وهمچنين درفرهنگ مادي ساكنان دو سوي اين مرزو بوم نيز با تفاوتهاي محسوسي رو به رو مي شويم،از فنون برنجكاري گرفته تا شكل بندي خانه هاي روستايي،تفاوتهاي شگفت آوري مشاهده ميشود كه بعيد به نظر مي رسد بتوان آنهارا صرفا ناشي از تاثيرات و عوامل جفرافيايي دانست.اين شهرستان در قديم كوچان نام داشته است ولي پس از شهادت آقا سيـد جلال الدين اشرف (ع )(برادر امام رضا (ع))و تدفين وي در اين شهر، نام آن به آستانه اشرفيه تغيير يافته است و آرامگاه آن حضرت، امروزه زيارتگاه عاشقان خاندان عصمت و طهارت (ع) مي باشد.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 426/6 کيلومتر مربع و داراي ناحيه جغرافيايي جلگه اي است و درشمال آن نوار باريک ساحلي وجود دارد. اين شهرستان داراي دو بخش به نام هاي مرکزي وکياشهر و 6 دهستان با نام هاي کيسم، کورکاه، دهشال، چهارده، دهکاء و دهسر مي باشد و داراي 95 آبادي است. شهر آستانه اشرفيه مرکز شهرستان و بندرکياشهر مرکز بخش کياشهر، 2 شهر اين شهرستان هستند.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان، مي توانند به آدرس astaneh.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
از نظر صنعتي، شهرک هاي صنعتي «پرکاپشت» و «نقره ده» اقدامات بسيار خوبي درامر توسعه صنعتي صورت پذيرفته است. واحدهاي کارگاهي درنقاط شهري و روستايي مستقر مي باشند.
کشاورزي ودامداري:
محصولات كشاورزي اين شهرستان به دليل شرايط جلگه اي و مرغوبيت خاك آن از كيفيت بالايي بر خوردار است .برنج با 23500هكتار مساحت زير كشت و بادام زميني و چاي از عمده ترين توليدات كشاورزي منطقه محسوب مي شوند .پرورش كرم ابريشم هم از فعاليتهاي جاري در منطقه محسوب مي شود.سطح زير کشت محصولات زراعي و باغي شهرستان آستانه اشرفيه بالغ بر 32000 هکتارمي باشد که به کشت باغ ها و زراعت هاي سالانه اختصاص دارد. و محصولات عمده زراعي شهرستان برنج، بادام زميني، صيفي و حبوبات و دانه هاي روغني (ذرت، سويا) مي باشد .درزمينه دامپروري واحدهاي صنعتي پرورش نگهداري و در بخش سنتي گاو و گوساله و گاو ميش و در بخش طيور جوجه کشي صنعتي ومرغ مادر و عسل و پرورش ماهي فعاليت مي نمايند.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
شهرستان آستانه اشرفيه به لحاظ وجود مرقد حضرت سلطان سيد جلال الدين اشرف و همچنين دارا بودن 36 کيلومتر ساحل زيباي درياي خزر و مواهب طبيعي دريا از قبيل دو طرح سالم سازي درياي کياشهر و عسکر آباد ، جنگل ، مرداب، پارک جنگلي کياشهر و پارک ساحلي سفيدرود آستانه اشرفيه و پل هاي بتوني روي رودخانه سفيد رود،پارک خشکي دريايي بوجاق داراي نقاط بسيار خوب زيارتي و سياحتي بوده و سالانه زوار و مسافرين زيادي به قصد زيارت و سياحت وارد شهرستان مي شوند اين تعداد بين 600 هزار تا يک ميليون نفر در سال تخمين زده مي شود.
فهرست جاذبه هاي طبيعي آستانه اشرفيه:
1-پارك ساحلي آستانه
2-پارک جنگلي بندر کياشهر
3-اسکله ماهيگيري و قايقراني بندر کياشهر
4-پارک جنگلي صفرابسته
5-تالاب بوجاق بندر کياشهر
فهرست جاذبه هاي فرهنگي و تاريخي آستانه اشرفيه:
1-آرامگاه استاد دکتر محمد معين
2-پل خشتي نياکو (دوره قاجاريه)
3-بازارهاي هفتگي (دوشنبه و پنج شنبه
4-بقعه آقا سيد محمد يمني
شهرستان املش
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
اين شهرستان از سمت شمال و شرق با شهرستان رودسر، از سمت جنوب با شهرستان سياهکل و از سمت شمال غرب و غرب با شهرستان لنگرود همسايه است. شهرستان املش از نظر ژئومرفولوژي و ناهمواريها به سه منطقه جلگه اي،كوه پايه اي و كوهستاني تقسيم شده است وبخش جلگه اي از آبرفتهاي رودهاي شلمان رود،كيا رودو رود كهنه گويه به وجود آمده است كه شهر املش بر مخروط افكنه شلمان رودبنا شده است .بخش جلگه اي و كوهپايه اي در گذشته نه چندان دور پوشيده ازجنگل انبوه بوداماامروزه به باغات چاي تبديل شده است .بخش كوهستاني در جنوبي ترين قسمت شهرستان واقع شده و پوشيده از مراتع و بلند ترين قله آن ناتشكوه است. مناطق جلگه اي و كوهپايه اي داراي آب و هواي معتدل خزري و مناطقكوهستاني داراي زمستانهاي سرد و پوشيده از برف و يخبندان و تابستانهاي خنك و ملايم است. املش دراصل «ام» و «لش» بوده است كه «ام »به معني «رود»و «لش»به معني« راكد» مي باشد بنابر اين املش يعني رود خانه راكد مي باشد.
تقسيمات شهرستاني:
اين شهرستان 469/5کيلومتر مربع مساحت دارد و داراي دو بخش به نامهاي رانکوه و مرکزي مي باشد. بخش رانکوه شامل يک شهر با نام رانکوه و سه دهستان با نام هاي سمام و کجيد و شبخوسلات مي باشد. بخش مرکزي شامل يک شهر با نام املش و دو دهستان با نام هاي املش شمالي و املش جنوبي است.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس amlash.gilan.ir مراجعه نمايند.
صنعت :
در بخش صنعت نيز کارخانجات چايسازي ، قند کبريتي و برنجکوبي را مي توان ذکر کرد. در زمينه معادن نيز وجود دو معدن ميکا در روستاههاي يا علي گوابر و پلهام سانک که از معادن منحصر به فرد کشور محسوب مي شوند و مواد اوليه آن در حفاريهاي نفت و صنايع الکتريکي و صنعت پلاستيک کاربرد دارد از معادن و ذخاير مکشوفه و در حال بهره برداري در شهرستان مي باشند. در بخش صنايع دستي از مهمترين صنايع خانگي موجود در شهرستان مي توان چادر شب بافي، کوه گري، گليم بافي را نام برد. ضمنا سه شنبه بازار املش نمونه قابل توجهي از بازارهاي هفتگي سنتي در گيلان است . كه نقش بهسزايي در رونق اقتصادي اين شهرستان دارد.
کشاورزي ودامداري :
محصولات كشاورزيي شهرستان شامل چاي و برنج ، گردو، فندق، گندم، جو، گل گاوزبان و... مي باشد. .دربخش دامداري شهرستان املش با پرورش گاو و گوساله، تک سمي، بز و بزغاله گوسفند و بز ، کندوي عسل و دامداري صنعتي و مرغداري گوشتي وکارخانجات جوجه کشي و با توانايي پرورش تخم نوغان ، مزرعه تکثير و پرورش ماهي داراي پتانسيل بالايي از نظر توليدات دامي بوده و نقش مهمي در تأمين فرآورده هاي دامي کشور به عهده دارد. لازم بذكر است ساكنين جلگه به پرورش گاو،طيور و كرم ابريشم مشغولند و درمناطق كوهپايه اي و كوهستاني به پرورش زنبور عسل مي پردازند.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
شهرستان املش با وجود باغات زيباي چاي و مناطق ييلاقي خوش آب و هوا داراي جاذبه توريستي بوده و هرساله مسافرين زيادي ازديگر شهرهاي کشور جذب مي کند و موقعيت شهرستان به گونه اي است که بدليل مناطق ييلاقي و باغات زيباي چاي بسيار از جاذبه هاي توريستي داخلي و خارجي برخورداراست وبستر مناسب جهت توسعه صنعت گردشگري دارد
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي و طبيعي شهرستان املش :
1-برج تاريخي ميل امام با ارتفاع 7 متر
2-خانه هاي قديمي خاندان صوفي (املش)
3-قلعه شاه نشين قلعه
4-بافت تاريخي شهر املش
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان املش :
1-تالاب زربيجار
2-مناطق ييلاقي و باغات چاي
3-غار تلاين گورج و هفت خم تله سر
4-يخچال طبيعي ملجا دشت
5-دهکده ييلاقي – تندرستي خسيب دشت – هلودشت
6-چشمه آب معدني لوزان
شهرستان بندرانزلي
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان بندرانزلي از شمال به درياي خزر از جنوب به شهرستان صومعه سرا از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان رضوانشهر متصل مي باشد. شهرستان بندرانزلي در ناحيه اي كاملاً جلگه اي به صورت طولي و در ساحل درياي خزر واقع شده و داراي آب و هواي معتدل مرطوب مي باشد .بخشي از محيط زيست طبيعي اين شهرستان رادريا( 40 كيلومتر نوار ساحلي) و بخش مهم ديگر را اكوسيستم ارزشمند تالاب انزلي تشكيل مي دهد. نام انزلي به پيشينه تاريخي اش در بيشتر شهرهاي اروپايي شناخته شده است . فاصله بندرانزلي تا تهران 380 کيلومتر، تا مرکز استان 40 کيلومتر و تا اولين فرودگاه 35 کيلومتر مي باشد. اين شهرستان داراي آب و هواي معتدل مرطوب ساحلي بوده که در فصول مختلف سال شرايط آب و هواي مطلوبي را دارا مي باشد. ميزان بارندگي شهرستان بسيار بالا بوده به طوري که ساليانه متوسط 1892 ميلي متر بارندگي دارد بيشترين بارندگي در ماه هاي شهريور و مهر با 440/9 ميلي متر گزارش گرديده است . ميزان رطوبت نسبي ساليانه به طور متوسط حدود 71 تا 97 درصد و درجه حرارت محيط زيست بين 3/5 تا 28 درجه سانتي گراد در نوسان بوده است.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان معادل 308/9 کيلومتر مربع است وداراي يک بخش مرکزي، دو دهستان (چهار فريضه کپورچال، ليجارکي حسن رود)، يک شهر (بندرانزلي) و 29 روستامي باشد. علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس anzali.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
شهرستان انزلي به لحاظ وجود گمرگ وارتباط تجاري از زمان هاي دور نزد تجار ايراني و خارجي به دروازه اروپا شهرت يافته بودواين شهرستان با توجه به موقعيت جغرافيايي و انجام مراولات فرهنگي ، سياسي و اقتصادي با كشورهاي ديگر از پيشينه بسيار درخشاني برخوردار بوده و سرمنشاء تحولات بسياري در منطقه است.فعاليت هاي اقتصادي شهرستان عمدتاً در زمينه هاي کشاورزي،شيلات، توليدات صنعتي ، بندري و خدماتي مي باشد و همانند ساير مناطق بازار سنتي (شنبه بازار) در شهرستان داير است .در فصول بهار و تابستان با توجه به ورود مسافر وتوريسم در کنار ساحل دکه داران اقدام به فروش اجناس مصرفي مي نمايند. فعاليت هاي بندري نيز در امر صادرات و واردات با کشورهاي اسياي ميانه نقش بسزايي در تقويت بنيه اقتصادي شهرستان دارد.كارگاههاي صنايع دستي ،گليم بافي، حصيربافي، معرق و مينياتور، فرش بافي، صنايع نساجي، صنايع چوب فعال مي باشد. و همجنين صنايع غذايي، صنايع سلولزي و شيميايي، صنايع کاني غير فلزي ظرفيت خوبي رااز نظر صنعتي در اين شهرستان ايجادنموده است.
کشاورزي ودامداري :
مساحت اراضي کشاورزي شهرستان بندرانزلي برابر با 4240 هکتار شامل 3323 هکتار اراضي زراعي، 918 هکتار اراضي باغي و سهم هر يک از دو گروه اراضي مذکور در کل اراضي کشاورزي شهرستان به ترتيب 78% و 22% مي باشد. شهرستان بندرانزلي از نظر دامداري داراي قابليت هايي مانند توليد طيور صنعتي و دام صنعتي ، داشتن شرايط جوي واقليمي و بافت خاک مناسب جهت پرورش کرم ابريشم و پرورش شتر مرغ مي باشد . از فعاليتهاي ديگر مردم شهرستان بندرانزلي صيادي است كه در كنار آن به كشاورزي و ساخت صنايع دستي و محصولات حصيري نيز مي پردازند. يكي از محصولات باارزش انزلي خاوياراست كه به لحاظ توليد آن ، ايران در رتبه دوم جهاني قرار دارد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي :
سواحل و مناظر طبيعي زيباي شهرستان انزلي ، تالاب با پناهگاههاي متعدد پرندگان بومي ومهاجر ،گل هاي نيلوفر آبي و نيزارهاي آن از جاذبه هاي بي بديل اين شهرستان است تاآنجا كه بيش از 90% مسافريني كه به گيلان سفر مي كنند از اين شهرستان ديدن مي كنند.شهرستان بندرانزلي با توجه به برخي شاخص ها مثل ظرفيت اقامتي، مسافران ورودي و خروجي به واحدهاي پذيرايي و ... بسيار فعال مي باشد.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان بندرانزلي:
1-دريا و منطقه ساحلي: به لحاظ اين که شهرستان بندرانزلي در نوار ساحلي استقرار دارد وجود هتل ها پارکها ، مهمانپذيرها و وجود تپه هاي ماسه اي اهميت و زيبايي شهرستان را مضاعف نموده است.
2-تالاب بندرانزلي: گفتني است که بيش از يک سوم مساحت شهرستان را محيط تالاب در بر گرفته که به وسيله 5 آبراه (روگاهء) به اسکله بندرانزلي و از آن جا به درياي خزر متصل مي شود.
اهميت و ويژگي تالاب عبارتند از:
الف -امکان مناسب جهت تخم ريزي آبزيان
ب-پناهگاه پرندگان بومي و مهاجر.
ج-استقرار جزاير زيبا در داخل تالاب ورويش انبوهي از گل هاي نيلوفر آبي و نيزار که مجموع آنها بر قابليت توريستي تالاب تأثير بسزايي دارد.
د-27رودخانه مهم گيلان به اين تالاب سرازير مي شوند. تالاب انزلي چه از جهت وسعت و چه از نظر پوشش گياهي ، تنوع ژنتيكي و تنوع جانوري از مهم ترين تالابهاي شناخته شده در سطح بين المللي به شمار مي آيد كه هر ساله هزاران گردشگر داخلي وخارجي را به سوي خود جلب مي كند. اراضي اطراف اين تالاب از مناسب ترين مكانهاي زيست محيطي براي پرندگان آبزي در بخش جنوبي درياي خزراست.
فهرست جاذبه هاي تاريخي و فرهنگي شهرستان بندرانزلي :
1-کاخ ميان پشته: کاخ ميان پشته مساحت تقريباً 17 هکتار و زيربناي 1168 متر مربع ميباشد که در بين پل انزلي و غازيان قراردارد و در فهرست آثار ملي مي باشد.
2-پل غازيان و پل ميان پشته: اين پل که پل رابط بين گيلان و آذربايجان مي باشد و جزء فهرست آثار ملي است.
3-ساختمان شهرداري: از بناهاي دوره قاجاريه مي باشد که به عنوان بناي يادبود شهر انزلي اطلاق مي شود. ارتفاع ساختمان از کف تا تاج ساختمان 20 متر و 148 پله مي باشد و در فهرست آثار ملي ثبت شده است.
4-ساختمان گمرک فانوس دريايي و موزه نظامي: از ديگر جاذبه هاي شهرستان بندرانزلي مي باشند.
شهرستان تالش
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
نام تالش از « توالش » مشتق شده « تول » به معني « گل » و« ش» پسوند مكان يعني گل خيز است كه به مرور به تالش تبديل شده است . تاتها وتالشها ، ساكنين عمده اين سرزمين داراي تاريخي كهن واستوار بوده كه نقش عمده اي در پي ريزي ساختارفرهنگي گيلانيان داشته اند . تالشيها اقوامي بودند كه درتا ريخ از آنها به نام كادوسها يا كاتوزيها نام برده شده واز زمان مادها در اين منطقه ساكن شده اند ، در گذشته از نظر سياسي قدرت مسلط منطقه را داشته اند . زندگي قبيله اي آنها بين ارتفاعات و دره ها هم متناسب با فصل بوده است كه هم اكنون نيزتجانس قومي خود را حفظ كرده اند . گويش تالشي در ناحيه جلگه اي وگالشي در ناحيه كوهپايه اي رواج دارد.شهرستان تالش در شمال غرب استان گيلان واقع شده است اين شهرستان از شمال به شهرستان آستارا، از جنوب به شهرستانهاي رضوانشهر و ماسال، از شرق به درياي خزر و شهرستان بندرانزلي و از غرب به استان اردبيل مي‌رسد. كوهستان تالش كه دنباله رشته كوه البرز مي باشد در اين شهرستان قرار دارد و ناحيه بزرگي را در غرب اين شهرستان در بر گرفته است. مركز شهرستان تالش در گذشته، شهر شفارود و سپس كرگانرود بوده است اما در طي جنگ دوم جهاني، متفقين به منظور رساندن قواي كمكي و تجهيزات نظامي به شوروي، با كمك اين دولت، جاده اي از طريق انزلي ـ تالش ـ آستارا ايجاد نمودند و در نتيجه شهر كرگانرود مركز تالش از اين جاده به دور مانده و منزوي گرديد. مردم شهر به كنار جاده جديد كوچ نموده و شهري را بنا نمودند و چون در مكان احداث شهر، كاخي با هشت در بزرگ در طرفين وجود داشت و به زبان تالشي، (در) را (بر) مي گويند شهر جديد را هشتبر نام نهادند كه به مرور زمان به «هشتپر» تغيير نام پيدا كرد . كم كم اين نام هم عوض شده و آن را تالش ناميدند .
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان معادل 2155/872 كيلومتر مربع است.شهرستان تالش داراي دو ناحيه عمده جغرافيايي جلگه اي و كوهستاني است و داراي چهار بخش به نام هاي مركزي اسالم، خاله سرا، خرجگيل، حويق، چوبر، خطبه سرا، ليسار، ساحل جوكندان، طولارود و كوهستاني تالش مي باشد. اين شهرستان از چهارشهر به نامهاي تالش، اسالم، ليسار و حويق و 322 آبادي و 68 دهياري دارد. شهر تالش مركز اين شهرستان مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس talesh.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
مراكز صنعتي شهرستان تالش عمدتاً در شهرك صنعتي كشلي و ناحيه صنعتي خاسه سرا تدارك و تجميع شده است، ازجمله صنايع دستي اين شهرستان جوراب بافي ، جاجيم بافي وتهيه شال مخصوص از پشم گوسفند از صنايع دستي شهرستان تالش به شمار مي آيد جوراب بافي ، جاجيم بافي وتهيه شال مخصوص از پشم گوسفند از صنايع دستي شهرستان تالش به شمار مي آيد. شهرستان تالش با ارز تقريبي 756 ميليارد ريال و با تعداد 26000 بهره بردار در توليد ناخالص منطقه حرف اول را مي زند.
کشاورزي ودامداري:
در بخش كشاورزي برنج ، توتون ، ميوه جات ومحصولات جاليزي از عمده توليدات اين شهرستان محسوب مي شود وپرورش زنبور عسل وتوليد عسل مرغوب ، دامداري ، دامپروري ، پرورش طيور ، صيادي ، پرورش كرم ابريشم وتوليد پيله آن از ديگر فعاليتهاي اقتصادي اين منطقه است . اين شهرستان از حيث جمعيت و وسعت دومين شهرستان استان است كه از نظر فعاليت هاي توليدي، دامداري، زنبورداري و كشاورزي از جايگاه ممتازي برخوردار مي باشد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
كوهستان تالش كه 71/5% مساحت شهرستان را در بر گرفته كه در گستره خود نقاط ييلاقي و بسيار خوش آب و هوا را جاي داده است كه عبارتند از: مجتمع تفريحي سياه داران تالش، درياي گيسوم، رودخانه كرگانرود ( شهر تالش)، درياي قروق، درياي الالان (بخش اسالم)، طرح سالم سازي ساحل حجت محله ليسار (بخش كرگانرود)، پارك و فضاي سبز در حاشيه رودخانه ليسار (شهر ليسار)، ساحل حويق (شهر حويق)،آبشار زمرد حويق(بخش حويق)، كاخ هاي منطقه آق اولر و حمام مريان (بخش مركزي)، قلعه صلصال ليسار (شهر ليسار) و محور توريستي اسالم به خلخال (بخش اسالم) مي باشد
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان تالش:
1-پارک جنگلي کيسوم
2-سواحل درياي گيسوم
3-مناطق ييلاقي سوباتان و آق اولر
4-جاده کوهستاني اسالم به خلخال
5-پارک جنگلي گيسوم
6-تالاب جوکندان
7-جاده کوهستاني خطبه سرا به لوزبيل
8-ساحل در ياي ليسار
9-ساحل حويق
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان تالش :
1-قلعه ليسار معروف به دژ سلسال (دوره اسماعيليان)
2-کاخ هاي قشلاقي و ييلاقي نصر الله خان (معروف به سردار امجد)
3-حمام قديمي آق اولر (دوران صفويه)
4-بقعه شاميلرزان
5-گورستان تاريخي مريان (محوطه باستاني مريان )
6-محوطه باستاني تول ،تنروين
شهرستان رضوانشهر
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان رضوانشهر در شمال غربي گيلان، بين سواحل درياي خزر و رشته كوه هاي تالش قرار دارد كه از دوبخش جلگه اي و كوهستاني تشكيل گرديده است، رضوانشهر بين شهرستان هاي تالش، بندرانزلي، صومعه سرا، ماسال و خلخال واقع شده است. . زبانهاي رايج در اين شهرستان شامل زبان تالشي وگيلكي است كه زبان تالشي در منطقه كوهستاني تكلم مي شود وزبان منطقه جلگه ، گيلكي مي باشد. اين شهرستان از موقعيت جغرافيايي ممتازي برخوردار مي باشد بدين معنا كه گلوگاه ارتباطي بخش هاي مركزي، غربي و شمالي استان محسوب شده و در مدخل شاهراه ارتباطي گيلان به استان اردبيل و كشورهاي قفقاز و روسيه قرار گرفته است. حدود 40درصد آن عرصه هاي كوهستاني جنگلي و مرتعي و ييلاقي و 30% نيز جلگه اي و ساحلي است . آب و هواي اين شهرستان در بخش ساحلي و جلگه اي مرطوب و در كوهستان ها نيمه مرطوب است، ميانگين بارش سالانه اين شهرستان 1000 تا 1400 ميلي متر كه از ساحل و جلگه به سمت كوهستان كاهش مي يابد.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 770/294كيلومتر مربع است اين شهرستان داراي 2 بخش مركزي و پره سر، 2 شهررضوانشهر و پره سر، 4 دهستان ديناچال، ييلاقي ارده، خوشابر، گيل دولاب و 110روستا و 25 دهياري است.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس rezvanshahr.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
شهرستان رضوانشهر داراي كارگاه هاي صنعتي در نقاط شهري و روستايي مي باشد از نظر صنايع مي توان كار خانه چوب وكاغذ ايران (چوكا) كه مهمترين كارخانه چوب در سطح خاور ميانه است را نام برد. همچنين داراي كارگاههاي صنايع دستي نيز مي باشد.در روزهاي چهارشنبه در اين شهر بازار هفتگي داير ميشود و در اين روز جنب و جوش بيشتري در اين شهر به چشم مي‌خورد.كشاورزان و دامداران اطراف، كالاهاي مورد احتياج خود را خريداري نموده و كالاهاي اضافي وفراورده هاي دامي و كشاورزي خود را در بازار مي‌فروشند.
کشاورزي ودامداري:
سطح زيركشت شهرستان 20003 هكتار مي باشد ومهمترين محصولات كشاورزي آن برنج ،گندم ،جو وذرت است كه به صورت سنتي ونيمه سنتي كشت مي شود . ازديگر فعاليتهاي رايج در منطقه مي توان به باغداري ،تكثير گياهان دارويي وزينتي وپرورش ماهيان سردآبي ، گرم آبي و خاوياري به زنبور داري و پرورش كرم ابريشم و توتون كاري اشاره نمود . شهرستان رضوانشهر به دليل دارا بودن مراتع مناسب و علوفه فراوان مستعد دامداري مي باشد و داراي توليدات دام و طيور،زنبور عسل و شترمرغ مي باشد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
سواحل زيباي شهرستان 30 كيلومتر نوارساحلي، ذخاير عظيم جنگلي، نزديكي سواحل درياي خزر به نواحي كوهستاني، جنگل سوزني برگ در حد فاصل اردجان تا پره سر، آبشار ويسادار در 15 كيلومتري پره سر، ييلاق ارده، برزكوه، شاله راه روشنده، مسجد اسپيه مزگت، در كنار رودخانه ديناچال، پل آجري پونل، بقعه سيدشرف الدين، بقعه برزه كوه، بقعه آقا سيدصالح، بقعه شيخ ابوالمعالي پره سر مجموعاً جاذبه هايي را به لحاظ گردشگري در شهرستان ايجاد نموده است و با داشتن جاذبه هاي قابل توجه طبيعي (جنگل، كوهستان، ساحل، آبشار، رودها) و يادمان هاي تاريخي و مذهبي، بازارهاي محلي و سنتي هفتگي و آداب و رسوم و فرهنگ خاص مردم از استعدادهاي بالقوه فراواني برخوردار است. شهرستان داراي موقعيت چهار راهي و بين راهي ممتازي است كه در مسير عبور مسافران، گردشگران عازم آستارا، تالش، استان اردبيل و كشورهاي قفقاز و بالعكس است.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان رضوانشهر:
1-پارک جنگلي دکتر درستکار
2-آبشار و ليسادار
3-مجتمع ساحلي تازه آباد- رودسر
4-مجتمع ساحلي پره سر
5-ييلاقات........
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان رضوانشهر:
1-اسپبه مزگت يا سفيد مسجد با قدمتي بيش از هزار سال (دنيا چالي)
2-گورستان باستاني و سکه و ميانرود
3-پل آجري پونل
4-بازارهاي هفتگي (چهارشنبه بازار رضوانشهر و سه شنبه بازار پره سر)
شهرستان رودبار
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان رودبار در جنوب استان گيلان واقع و از شمال به شهرستانهاي رشت و لاهيجان، از جنوب به استان قزوين، از مشرق به شهرستان رودسر و از غرب به شهرستان فومن و استان زنجان محدود است. رودبار به نامهاي مختلفي از جمله « خشكه رودبار » ، « رودبارمحمد زمان خاني »،«رودبار زيتون » « پيلده رودبار» معروف بوده است كه نام رودبار احتمالا به دليل جريان داشتن رودخانه سفيدروددراين شهرستان پديدآمده است .رودبار ازنظر تاريخي داراي قدمتي 6هزارساله مي باشد .آثار بدست آمده در تپه مارليك حاكي از وجود تمدني كهن دراين منطقه است كه مربوط به هزاره دوم قبل ازميلادمي باشد . جمعيت شهرستان رودبار كه نسبت به مساحت آن ازساير شهرستانهاي استان كمتراست ، اين امكان را فراهم آورده تا اقوام گوناگون دركنار يكديگر زندگي كنند واين امر منجربه تنوع مردم شناختي اين شهرستان شده است كه شامل نژادهاي مختلفي چون تالش ها،تات ها،كردها ،تركها وگيلكها مي باشد. اين شهرستان، درمنطقه اي کوهستاني و بر دامنه رشته کوه هاي البرز واقع و داراي محدوده هاي کوهپايه اي، جنگلي و مرتعي مي باشد. آب و هواي رودبار، نيمه مرطوب و کوهستاني است. قلعه معروف درفک با ارتفاع 3500 متر در اين شهرستان وجود دارد. اين شهرستان تحت تاثير توده هواي خشك و نيمه خشك ناحيه مركزي ايران قرار دارد و در تمام مدت سال در مسير بادهاي دائمي دره سفيد رود مي باشد و كمتر روزي پيش مي آيد كه در شهر منجيل، يكي از توابع اين شهرستان، باد نوزد. جهت وزش اين بادها در ماههاي سرد سال، از جنوب به طرف شمال و در ماههاي گرم سال، بالعكس از شمال به جنوب مي باشد.بوشش گياهي در اين منطقه شامل استپ كوهپايه اي بوده كه با نزديك شدن به جلگه گيلان، تبديل به جنگل با انواع درختان سوزني برگ مي شود. آثار فسيلهاي گياهي، به ويژه سرخس، در رودبار فراوان و در دسترس است .از نظر زبان و لهجه، شهر رودبار را ميتوان مرز گيلان دانست چه با عبور از اين شهر و ورود به شهر منجيل، از ميزان افرادي كه به گويش گيلكي سخن ميگويند كم شده و ترك زبانها بيشتر مي شوند؛ به حدي كه مي توان گفت زبان غالب در شهر منجيل، تركي مي باشد. اين تشابه لهجه، پيوند اقتصادي اين منطقه را با قزوين زيادتر كرده است. .
تقسيمات شهرستاني:
اين شهرستان داراي 2330/544 کيلومتر مربع مساحت مي باشد وبراساس آخرين تقسيمات کشوري، شهرستان رودبار، داراي 4 بخش شامل بخش مرکزي، بخش رحمت آباد و بلوکات بخش خورگام و بخش عمارلو است. شهرستان مذکور داراي 10دهستان شامل رستم آباد شمالي، رستم آباد جنوبي و کلشتر به عنوان دهستان هاي بخش مرکزي، بلوکات، دشتويل و رحمت آباد به عنوان دهستان هاي بخش رحمت آباد و بلوکات، خورگام و درفک به عنوان دهستان هاي بخش خورگام و جيرنده و کليشم به عنوان دهستان هاي بخش عمارلو مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرسroodbar.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
شهرستان رودبار داراي 3 شهرک صنعتي مصوب شالم: جمال آباد لوشان، خرشک رحمت آباد و شهرک صنعتي منجيل ويک منطقه صنعتي نيزدر جيرنده است و به دليل تعدد شهرکهاي صنعتي و باوجود کارخانجات بزرگ ، کارخانجات کشتارگاه صنعتي طيور، کارخانجات خوراک دام کارخانجات گياهان دارويي، کارخانجات آب هاي معدني و کارخانجات توليد آجر ماشيني همچنين صنايع موجود در شهرستان دومين شهرستان صنعتي استان مي باشد.از موارد ديگر اهميت اقتصادي اين شهرستان وجود در اين شهرستان كارخانجات سيمان و معادن متعدد بوده كه در كشور شناخته شده و مورد توجه هستند و مهمترين آنها كارخانه سيمان لوشان و معدن زغال سنگ سنگرود مي باشد. وجود نيروگاههاي برق سفيدرود و لوشان در اين شهرستان نيز حائز اهميت فراوان است.
کشاورزي و دامداري :
سطح زيركشت محصولات زراعي و باغي اين شهرستان بالغ بر25668 هكتار بوده كه به كشت برنج،زيتون (داراي فرآورده هاي بسياري چون روغن زيتون وصابون) ،گندم و جو،كلزا،گياهان دارويي وبا توجه به كارترويجي در امر كشت زعفران حدود 2 هكتار از بخش هاي عمارلو و خورگامم و روستاي كلشتر زير كشت اين محصول رفته كه الحمدالله پاسخ مناسبي نيزداده است .اين شهرستان مقام اول استان در زمينه كشت زيتون و گندم و جو را دارد .همچنين باتوجه به حدود 78651 هكتار جنگل در اين شهرستان مقام اول را از لحاظ جنگل و مرتع در استان دارا است . واين شهرستان همچنين در پرورش و نگهداري دام و طيور، پرورش صنعتي و كلني زنبورعسل فعال مي باشد. مي باشد در بخش دامپروري شهرستان مقام دوم استان و در بخش طيور مقام سوم استان را دارا است.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي :
شهرستان رودبار به علت واقع شدن در دامنه كوهستان و در امتداد مسير سفيدرود، منطقه اي بكر براي صنعت جهانگردي است. ييلاقات و دژهاي با صفاي اين ناحيه و يا مناظر زيبا و جالب توجه هميشه جاذب جمعيت مي باشندگفتني است وجود مناظربسيار زيبا در ارتفاعات پوشيده از درختان هميشه سبز زيتون ، آبهاي معدني گوارا ونيزپيشينه تاريخي وديرينگي فرهنگي منطقه كه تپه مارليك از بارزترين نشانه هاي آن است ،اين شهرستان رابه يكي از پتانسيلهاي مهم گردشگري تبديل كرده است.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان رودبار:
1-آشتفشان درفک
2-سوسن چلچراغ يا سوسن سفيد (روستاي داماش عمارلو)
3-سد منجيل با چشم انداز طبيعي و زيباي آن
4-چشم انداز و جاذبه هاي اطراف رودخانه سفيدرود
5-تالاب سياهرود
6-درياچه سد تاريک
7-چشمه آب معدني داماش
8-درخت سرو هرزويل
9-دهکده ييلاقي – ورزشي سالانسر
10-چشمه لويه
11-چشمه آب معدني سنگ رود
12-چشمه کلشتر (منجيل)
13-چشمه آبگرم ماست خور (منجيل)
14-پارک جنگلي گندلات
15-دهکده ييلاقي بره سر
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان رودبار:
1-چراغعلي تپه يا تپه باستاني مارليک با قدمتي بيش از 3000 سال
2-پل خشتي لوشان
3-تپه گرد کول (هزاره قبل از ميلاد)
4-تپه کلشي (اوايل هزاره ميلاد)
5-بافت تاريخي روستاي انبوه
6-غار باستاني دره دربند
7-تپه کلورز (جلاليه)
8-پل سياهرود (پهلوي اول)
9-تپه رشي
10-قلعه طاهر ميرزا (قلعه دختر لويه)
11-قلعه کندلان
12-قلعه دوراهان شير کوه
13-محوطه جمشيد آباد
14-محوطه هاي باستاني شهران
15-محوطه هاي باستاني حليمه جان
16-محوطه هاي باستاني چميش
17-محوطه هاي باستاني نيلي جان
18-قلعه لشگرگاه دوگاهه
19-محوطه هاي باستاني فيلده
20-محوطه هاي باستاني شارف
21-محوطه هاي باستاني جوبن
22-روستاي هرزويل باقدمت تاريخي (واقع در شهر منجيل )
شهرستان رودسر
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
اين شهرستان به عنوان شرقي ترين شهرستان استان مي باشدو فاصله آن تا رشت حدود 72كيلومتر است ازنظر نا همواريها از دو قسمت كوهستاني وجلگه اي تشكيل يافته است كه بخش كوهستاني قسمت اعظم وسعت اين شهرستان را در بر گرفته و ناحيه جنوبي شهرستان راشامل مي شود و جزءكوههاي البرز غربي است و به نام اشكور خوانده مي شود .اين كوههاسرچشمه تمام رود هايي است كه به حوضه آبريز درياي خزر در محدوده شهرستان رود سروارد مي شوند ،از قبيل پلرود ،شلمانرود .از مهمترين كوههاي اين قسمت مي توان ناتشكوه ،كلمازو،خشت چال و قله معروف سمام (3400متر)را نام برد. اين شهرستان از شمال به درياي خزر، از شرق به استان مازندران از جنوب به استان قزوين و از غرب به شهرستان هاي لنگرود، املش و سياهکل محدود مي شود. قوميت مردم رودسر گيلك و بهزبان گيلكي با لهجه بيه پيش (شرق گيلان )تكلم مي كنند .مذهب مردم رودسر شيعه جعفريو اثني عشري است.رودسر درزمانهاي قديم به نامهاي«كوتم »و «هوسم » ناميده مي شد وداراي تاريخ بسيار دوري مي باشد .يكي از روستاهاي رودسر به نام تينجان در زمان سلطنت شاه عباس اول داراي ضرابخانه بوده كه سكه هاي ضرب شده در اين محل موجود است .مقدسي جغرافي دان معروف در سال 375 هجري قمري در كتاب (احسن التقاسين فم معرفه الاقاليم )آورده «هوسم بازاري نيكو و مسجد جامع اي نزديك مقر حاكم است »و يا حمداللهمستوفي در سال 740 هجري قمري از هوسم به عنوان بندر و لنگر گاه كشتي هايي كه ازگرگان و طبرستان آذوقه حمل مي كردند ياد نموده است .مردم رودسر داراي عواطف وپايبند به اصول مذهبي مي باشند. اين مطلب را رابينو در كتاب ولايات دارا لمرز گيلان بدين صورت آورده «مردم رودسر به ملايمت طبع و علاقه مندي به مذهب معروف مي باشند.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان1309/6 کيلومتر مربع است.اين شهرستان داراي چهار بخش به نام مرکزي ، کلاچاي چابکسر و رحيم آباد و 10 دهستان با نام هاي چيني جان، رضا محله، اوشيان، سياهکلرود، ماچيان ،بي بالان، شوييل، اشکورعليا و سيار ستاق واشکور سفلي مي باشد تعداد شهرهاي اين شهرستان 5 شهر بوده که عبارتند از: رودسر مرکز شهرستان، کلاچاي مرکز بخش کلاچاي، رحيم آباد مرکز بخش رحيم آباد، چابکسر مرکز بخش چابکسر و واجارگاه همچنين اين شهرستان داراي401 آبادي شامل است.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس roodsar.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
شهرستان رودسر داراي يک شهرک صنعتي در 8 کيلومتري مرکز شهرستان مي باشد . مهمترين کارخانه هاي شهرستان، کارخانه آرد ، کارخانه چايسازي کارخانه پلاستيک، کارخانه نخ و قرقره ، و کارگاهاي کاني غير فلزي، صنايع فلزي، سلولزي و شيميايي ، غذايي ، نساجي ، چادر شب بافي ، قاليبافي مي باشد . برخي از مردم ساکن جلگه هاي ساحلي در کنار فعاليت هاي کشاورزي به شغل صيادي ومردم مناطق کوهپايه و کوهستاني به دامداري و دامپروري اشتغال دارند
کشاورزي و دامداري :
محصولات عمده کشاورزي با توجه به سطح زير کشت برنج،گندم، جو، حبوبات ،صيفي،سبزيجات، علوفه، کلزا، گل گاوزبان (روستاي ولني)، مرکبات، چاي، کيوي، ازگيل ژاپني، سيب و گلابي ، به ، فندق، گردو، خرما، موزودربخش دامداري نيز در پرورش گاو و گوساله و گوسفند و بز نقش عمده اي دارند .
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
شهرستان رودسر با داشتن 40 کيلومتر نوار ساحلي مناسب يکي از جاذبه هاي توريستي بوده که داراي 3 طرح سالم سازي دريا مي باشد. منطقه ييلاقي جواهر دشت، مناطق ييلاقي رحيم آباد، پارک جنگلي لله رود، دهکده توريستي زيازي، چشمه دمکش اوشيان چابکسر از مناطق ديگر توريستي بوده و هر ساله عده زيادي از آن ديدن و از مواهب طبيعيو بکر آن استفاده مي نمايند.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان رودسر:
1-منطقه سفيد آب رحيم آباد
2-منطقه ييلاقي جواهر دشت
3-منطقه گره بدشت
4-منطقه جنگلي و کوهستاني سرولات و جنگ سرا
5-ساحل زيباي رودسر
6-چشمه آب معدني و غار سجيران
7-منطقه جنگلي و کوهستاني سرولات بارودي بسيار پرآب رودخانه پل رود
8-منطقه سياهکل رود
9-باغات چاي و مرکبات
10-مجموعه ساحلي – اقامتي چابکسر سرولات
11-مجموعه ساحلي – اقامتي رودسر –له له رود
12-مجتمع ساحلي کلاچاي – وارجارگاه
13-منطقه لسبو و منطقه آسمانرود در اشکور عليا
14-پارک جنگلي له له ورد
15-پارک جنگله، دامن لنگه
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان رودسر:
1-گنبد هشت ضلعي پر محله
2-پل آجري تميجان
3-بقعه اميربنده كلاچاي
4-آسيابهاي آبي روستاي کاکرود در اشکور
5-ميدان شهرداري رودسر با 8 بناي تاريخي
6-منزل نصري در داخل شهر رودسر
7-قلعه گردان طول لات
8-امامزاده لشکان در اشکور عليا
9-غار سجيران
10-قلعه بند بن (قاسم آباد)
11-کاخ ناهار خوران
12-بازار هفتگي (يکشنبه بازار)
شهرستان سياهكل
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي:
شهرستان سياهکل در ناحيه شرقي استان گيلان واقع گرديده اين شهرستان از شمال به شهرستان لاهيجان ، ازغرب به شهرستان رشت ،ازجنوب به شهرستان رودبار واز شرق به شهرستان املش ولنگرود محدود است . شهرستان سياهكل از لحاظ ژئومرفولوژي از دوناحيه عمده كوهستاني وجلگه اي تشكيل شده كه ناحيه كوهستاني بخشي از دامنه هاي شمالي رشته كوه البرز است ومهمترين ارتفاعات آن دلفكوشاه نشين است . ناحيه جلگه اي بخش مهمي از جلگه پهناور گيلان به شمار مي رود . شهرستان سياهكل داراي دو نوع آب وهواست ،آب وهواي معتدل خزري با تابستانهاي ملايم و مرطوب وزمستانهاي خنك ومرطوب و آب وهواي كوهستاني با تابستانهاي معتدل وزمستانهاي سرد وخشن مي باشد.با توجه به بارش فراوان در نواحي كوهستاني رودخانه هاي متعددي دراين منطقه جريان دارد كه مي توان به شيم رود ، خرارود ، چاكرود اشاره نمود . اين شهرستان داراي سابقه تاريخي درخشاني است ، ديلمان خاستگاه يكي از قدرتمند ترين سلسله هاي حكومتي ايران به نام آل بويه است كه حتي توانستندبغدادرا نيز تصرف نمايند . اين سرزمين كه به عنوان پناهگاه شيعيان مشهور بوده ،دانشمندان زيادي را نيز به جامعه ايراني تحويل داده است كه ذكر احوال و آثارشان زينت بخش كتب تاريخي وعلمي است . ساكنان اصيل اين منطقه ديلمي ،گالشي هايي هستند كه در دامنه هاي دلفك وييلاقات مجاور زندگي مي كنند وبه دامداري مشغول هستند واز فرهنگ و آداب ورسوم گيلكي وديلمي برخوردارند وداراي لهجه اي شبيه به شرق گيلانيها هستند .. اين شهرستان از شمال و مشرق به شهرستان لاهيجان، از جنوب به شهرستان رودبار واز غرب به شهرستان رشت محدود مي شود . قسمتي از رشته کوه البرز، ناحيه بزرگي از جنوب اين شهرستان را شکل مي دهد.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان معادل 1069/877 کيلومتر مربع است و درسال 76 از لاهيجان منتزع ومستقل شده است .داراي دو بخش به نام هاي مرکزي وديلمان مي باشد که بخش مرکزي داراي يک شهر (سياهکل) و سه دهستان (توتکي، خرارود و مالفجان) و بخش ديلمان داراي يک شهر( ديلمان ) و دو دهستان (پيرکوه و ديلمان) وداراي 248آبادي مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس siahkal.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
در اين شهرستان بيش از 264 واحد کارگاه صنعتي واحدهاي صنايع غذايي، صنايع کاني غيرفلزي، نساجي، سلولزي و شيميايي و فلزي مي باشد. موجود است که از اين ميزان 47/7درصد در شهري و 52/3 درصد در نقاط روستايي قرار دارند. هم چنين در شهرستان سياهکل صنايع روستايي از قبيل گليم بافي، چادر شب بافي، نمدبافي، سفالگري، مرواريد بافي، نازک کاري چوب، فرش بافي عروسک سازي فعال مي باشد .
کشاورزي و دامداري:
13612 هکتار از اراضي شهرستان زير کشت محصولات زراعي به ويژه برنج مي باشد ودر بخش باغداري 26/6 درصد از اراضي کشاورزي را به خود اختصاص داده است كه شامل: کشت چاي، مرکبات ، کيوي، موز گلخانه اي، سيب، به ، انگور، توت فرنگي جنگلي، گردو، فندوق و ميوه هاي هسته دار مي باشد. دامپروري،شيلات ، پرورش کرم ابريشم و زنبور داري و وتوليد محصولات گلخانه اي و كشت دوم نيز از ديگر فعاليتهاي اين شهرستان دربخش كشاورزي مي باشد. اين شيوه هاي توليدي در مناطق کوهپايه اي نيز رواج دارند. در زمينه دامداري مي توان به پرورش گوشت قرمز گاو و گوسفند، گوشت سفيد مرغ و ماهي، هم چنين توليد شير از دام ها اشاره نمود.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
-ساختار فضايي شهرستان مبتني بر بخش جلگه اي، جنگلي و ييلاقي و موهبت هاي طبيعي چون چشمه ها، غارها، و آبشار، موقعيت استقرار شهرستان در هم پيوندي با شهرستان هاي رودبار، رودسر و املش و وجود منابع آب هاي سطحي چشمه ها، غارها ، آبشار ، استخرها و آب بندها ، همچنين جود آثار تاريخي و فرهنگي ، اماکن مذهبي ووجود مناطق حفاظتي شکار ممنوع و ذخيره گاههاي جانوري و گياهي در سطح شهرستان که بار فرهنگي، گردشگري را تقويت مي کند .
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان سياهکل:
1-کوه درفک
2-منطقه ييلاقي ديلمان و اسپيلي
3-آبشار لونک
4-چشمه آب معدني لاريخاني
5-آبشار بابا ولي
6-غار اسپهبدان
7-منطقه آغوزي
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان سياهکل:
1-تي تي کاروانسرا
2-مناطق باستاني قلطعه کوتي، کوه پس و حسني محله
3-قلعه کوتول شاه
4-قلعه ديده باني روستاي گرماور
5-حمام تاريخي ديلمان
6-غار لو علي (زاگام)
7-پناهگاه سنگي گيلارکش و سلمان
شهرستان شفت
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان شفت درغرب گيلان واقع شده است که از شمال به شهرستان هاي رشت و صومعه سرا، از جنوب به رودبار و استان زنجان، از شرق به شهرستان رشت، و از غرب به شهرستان فومن محدود مي شود. روستاي خرمكش ،امامزاده ابراهيم وپايين توسه ازمناطق كوهستاني وروستاي عثما وندان وشهر شفت ازمناطق كاملا جلگه اي آن بشمار مي روند كه رودخانه سيا مزگي ازكنار آن عبور مي كند. اقليم اين منطقه به تبعيت از آب وهواي كل استان معتدل ومرطوب است كه درمناطق كوهستاني جاي خودرا به آب وهواي معتدل كوهستاني مي دهدو درفصل تابستان اين مناطق خوش آب وهواپذيراي علاقمندان وگردشگران است. از جمله مناطق كوهستاني اين شهرستان از ارتفاعات امامزاده ابراهيم ،دره سيامزگي ، روستاي خرمكش وپايين توسه قابل ذكر است .
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 681/968کيلومتر مربع و شامل دو بخش مرکزي و احمدسرگوراب ودو شهر شفت واحمدسرگوراب و چهاردهستان به نام هاي احمد سرگوراب، چوبر، جيرده و ملاسرا مي باشد. شهرستان شفت نيز شامل مناطق كوهستاني و جلگه اي است است . علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس shaft.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
شهرستان شفت داراي شهرك و کارگاه صنعتي بوده كه در مناطق شهري و روستايي فعال مي باشد. اين شهرستان همچنين داراي كارگاههاي صنعتي در زمينه فرش بافي، منبت، صنايع مستظرفه و خراطي مي باشد.
کشاورزي ودامداري:
سطح زيركشت اين شهرستان بالغ بر 3265 هکتار مي باشد، اين شهرستان درتوليد برنج، خشكبار از جمله شاه بلوط و صيفي جات و گل و گياه زينتي فعاليت مي نمايد همچنين درزمينه دامداري اين شهرستان در توليد دام و طيور و شير و عسل و شيلات و پرورش آبزيان و كرم ابريشم نقش فعالي ايفا مي نمايد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
وجود جاذبه هاي طبيعي نظير منابع آب دايمي، جنگل ها، آب بندها، غارهاي طبيعي، آبشارهاي خرمکش وويسرود، وجود آثار تاريخي،زيارتي همچون امام زاده ابراهيم و امامزاده اسحاق جهت توسعه توريسم تاريخي، زيارتي و اکوتوريسم، از جمله ديگر آثار تاريخي و فرهنگي اين شهرستان مي توان به مزارهاي درويش جعفر، شاه درويشان، شاهزاده احمد و آقانورسه تن اشاره نمود.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان شفت:
1-منطقه سياحتي سياه مزگي و آبشار دودوزن
2-چنار رودخان
3-مناطق ييلاقي امامزاده ابراهيم و امامزاده اسحاق
شهرستان صومعه سرا
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان صومعه سرا در غرب گيلان واقع شده است كه از شمال به شهرستان هاي بندر انزلي و رضوانشهر، از جنوب به شهرستان فومن، از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان هاي رضوانشهر و فومن محدود مي شود. نام صومعه سرا به قولي برگرفته از نام عارف قرن چهارم وپنجم (ه.ق) " شيخ عبدالله صومعي" است و به قولي ديگر وجود صومعه هايي كه در اين شهر بوده علت اصلي اين نام گذاريست گفتني است روستاي كسما(روستاي صومعه سرا) در زمان نهضت جنگل مركز اولين تشكيلات نظامي و اداري جنگليان به رهبري ميرزا كوچك جنگلي بوده اما پس از مدتي به دستور ميرزا تشكيلات اداري جنگليان به خانه اربابي حاج محمد قلي ( معروف به درخانه) و مدرسه نظام جنگل به حسينيه كسماانتقال يافته و مركز ستاد ميرزا كوچك خان گرديده است. مردم صومعه سرا به زبان گيلكي و لهجه بيه پس صحبت مي كنند.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 563/720 كيلومتر مربع و شامل سه بخش مركزي، تولم و كوچك جنگلي، سه شهر صومعه سرا، تولم شهر و گوراب زرميخ و هفت دهستان به نام هاي تولم، هندخاله، گوراب زرميخ، مركيه، طاهر گوراب، ضيابر و كسما مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس somesara.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
وجودشهرك صنعتي هفت دغنان در فاصله 25 كيلومتري صومعه سرا و در نزديكي محور اصلي صومعه سرا به آستارا امكانات مناسبي را جهت احداث صنايع فراهم نموده است. و درتوليد فرآورده هاي غذايي، لاستيكي، الكترونيكي، كارتن، دستكش، لبنيات و ... فعاليت دارند. شهرستان صومعه سرا به دليل شرايط اقليمي خاص تنوع بسيار زيادي در رشته هاي مختلف صنايع دستي دارد كه مي توان به حصيربافي، زنبيل بافي، گليم بافي، گلدوزي، قلاب دوزي، بامبوبافي، كوزه گري و معرق را اشاره نمود.
کشاورزي ودامداري:
از محصولات مهم كشاورزي اين منطقه برنج ،توتون، توليد و تكثير نهال توت ومحصولات جاليري ، برنج، چاي، توتون، توتستان‌ها،نيشكر و در كنار آن كشت جاليز (خيار، خربزه، هندوانه، كدو و... ) صيفي جات محصولات باغي و گلخانه اي مثل توليد موز، گياهان زينتي و درختان پراكنده و مركبات قابل ذكر است كه توليد برنج دراين شهرستان در رتبه دوم استاني بعد از شهرستان رشت قرار دارد. پرورش كرم ابريشم و زنبور عسل نيز در اين شهرستان نيزداراي موقعيت ممتاز كشوري است . در بخش منابع طبيعي ، از نظر كاشت صنوبر توليد چوب مقام اول را دركشورداراست و در زمينه هاي زراعي، نوغانداري از جمله اصلاح وداشت و برداشت براي تغذيه كرم ابريشم فعاليت دارد و نوغانداري در فصول بهار و پائيز انجام مي گيرد .فعاليت هاي دامداري بطور عمده شامل پرورش و نگهداري دام و طيور، پرورش مرغ گوشتي، اردك، غاز و پرورش ماهي،توليدعسل در بخش توليدات دامي، بيشترين تمايل به سمت توليد گوشت مرغ مي باشد. در حاشيه تالاب پرورش گاوميش رايج است بطوري كه 40درصد گاوميش استان در اين شهرستان موجود است .
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
موضوع قابل ذكر آن كه 55% تالاب استان در صومعه سرا قراردارد . اين تالاب با تنوع گياهي نظير نيلوفر آبي و لاله مردابي با چشم اندازهاي بديع و زيبا و مناطق حفاظتي سياه كيشم، سلكه و سر خانكل بعنوان پناهگاه پرندگان وحشي، رودخانه هاي جاري در صومعه سرا، وجود آبگيرهاي طبيعي، وجود منطقه جنگلي و كوهستاني تنيان، دو منطقه ييلاقي بنام هاي گندرجي و خونبارجي، مناره بازار در دهستان طاهر گوراب، آثار بجا مانده از پل قديمي و خشتي روستاي پردسر، پل خشتي گازرودبار، شهر قديمي گسكر و بقاع زيارتي در اقصي نقاط شهرستان ،حمام قديمي گسكرمي توان اشاره نمود
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان صومعه سرا:
1-غار نارنج پره تنيان
2-تالاب هندخاله، مرگستان، و سياه درويشان
3-پارک جنگلي سياه کوه
4-دهکده ييلاقي تنيان
5-باغات چاي و مزارع توتون
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان صومعه سرا:
1-خرابه هاي قديمي گسکر واقع در منطقه هفت دغنان دارسرا
2-مناره اجري گسکر (دوره سلجوقي)
3-پل خشتي پردسر يا خشت پل (پل بزرگ، پل کوچک)
4-بازارهاي هفتگي (يکشنبه بازار)
شهرستان فومن
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي:
شهرستان فومن در غرب گيلان واقع شده است که از شمال به شهرستانهاي صومعه سرا وتالش، از جنوب به استان زنجان، از شرق به شهرستان رشت و از غرب به استان اردبيل محدود مي شود. شهرستان فومن از لحاظ موقعيت ژئومرفولوژي شمال سه ناحيه عمده جغرافيايي جلگه اي كوهپايه اي و كوهستاني است .مركز اين شهرستان ، شهرفومن است كه داراي گذشته اي پر فروغ وتاريخي قديمي مي باشد به طوري كه اين شهرمركز گيلان بيه پس و به « دار العماره » معروف بوده است . وجه تسميه شهر فومن بر دوقول استوار است. آب وهواي مناسب، جنگلهاو كوههاي پوشيده از درختان و چشمه هاي متعدد وبقاع متبركه و امكان تاريخي فرهنگي (ماسوله وقلعه رود خان) فومن را به يكي ازقطبهاي گردشگري گيلان و حتي كشو ر تبديل كرده است .
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 765/375 کيلومتر مربع و شامل دو بخش مرکزي و سردار جنگل، دو شهر فومن و ماسوله و هفت دهستان به نام هاي آليان، رودپيش، گشت، گوراب پس، لولمان و... ميباشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس fooman.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت ومعدن:
در بخش صنعت تلاش هاي صورت گرفته و شهرك صنعتي احداث گرديده است. زمين و فضاي مناسب وجود دارد. سنگ گرانيت و ميکاي سياه در گليوندرود ماسوله، مرميت قرمز در آليان از معادن کاني و همچنين معادن شن و ماسه در رودخانه هاي پيش رودبار و ماسوله رودخان، در شمار معادن اين شهرستان محسوب مي شوند.
کشاورزي و دامداري:
سطح زير کشت شهرستان 16370 هکتارمي باشد كه در‌آن محصولات كشاورزي از قبيل کشت برنج (فومن يكي از مناطق عمده كشت برنج استان گيلان است) ، چاي وپرورش کرم ابريشم و زنبورعسل با توجه به شرايط آب و هوايي مناسب توليد مي گردد. وجود رودخانه ها و چشمه سارها در سطح شهرستان و زيست طبيعي ماهي قزل آلا در مناطق کوهستاني و کليه رودخانه هاي جاري شهرستان بستر مناسبي براي رشد و پرورش انواع ماهي است. هم چنين استخرهاي ذخيره آب زراعي در مناطق بالا و پايين کانال آب بر، فومنات مستعد پرورش ماهيان گرم آبي است و در بخش دامداري پرورش طيور، دام در اين شهرستان فعال مي باشد ودر توسعه اقتصادي شهرستان موثر مي باشد. در كنار كشت برنج همچنين پرورش‌كرم ابريشم نيز دراين منطقه رواج دارد .
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
آب وهواي مناسب، جنگلها و كوههاي پوشيده از درختان و چشمه هاي متعدد وبقاع متبركه و اماكن تاريخي فرهنگي ،فومن را به يكي ازقطبهاي گردشگري گيلان و حتي كشو ر تبديل كرده است و صنعت توريسم و درالويت دوم بعد از كشاورزي دراين شهرستان است .
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان فومن:
1-تالاب خطيب سراگوراب و کهنه گوراب
2- غار نوشه، رودخانه سياه رود و پلنگ و
3-پارک ماسوله
4-غار بوزخانه
6-آبشار لار چشمه، خرم بو و گيلون رود
7-چشمه آب معدني زمزمه و علي زاخوني
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان فومن:
1-قلعه رودخان (دوره سلجوقي)
2-شهرک تاريخي ماسوله(شهر ماسوله در 36 كيلومتري غرب شهر فومن و در كوهستان تالش واقع شده است.شهري است بسيار زيبا و ديدني كه بصورت پله اي در دامنه كوه ايجاد شده است و در دنيا بي همتا است. از كوههاي مجاور آن ، 12 جويبار جاري مي شود كه رودخانه كوچكي را در پايين دامنه كوه تشكيل مي دهند. خانه هاي ماسوله داراي پنجره هاي مشبك چوبي و تزئينات گوناگون است و مشرف بر يكديگر ساخته شده است. از نکات جالب در ماسوله اين است که پشت بام هر خانه اي، حياط خانه ديگر مي باشد. آب و هواي ماسوله به علت كمي رطوبت نسبت به نقاط ديگر استان گيلان، مورد توجه مسافران بوده و تفرجگاهي دلپذير محسوب مي گردد. )
3-کاروانسراي قديمي ماسوله
4-کاخ زرين کول
شهرستان لاهيجان
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي:
اين شهرستان كه از شمال به درياي خزر،از جنوب بهشهرستان سياهكل،از شرق و جنوب شرقي به شهرستان لنگرود و از غرب به شهرستان آستانه اشرفيه محدود مي شود و يکي از شهرستان هاي شرقي استان گيلان است . .شهر لاهيجان در اصل لاه ـ جان بوده است كه لاه به معني ابريشم و جان پسوند مكان است و در نتيجه لاهيجان به معني شهر ابريشم مي باشد. اين شهرستان سرزميني هموارو جلگه اي است كه حاصل رسوبات به جاي مانده از سفيد رود است .جلگه لاهيجان به علت زيبايي و قدرت حاصل خيزي اراضي و وجود فر آورده هاي كشاورزي و منابع اقتصادي امتياز خاصي در بين شهرهاي استان كسب كرده است .هموارترين نقطه اين سرزمين درقسمتهاي شمالي مقابل درياست و هر چه از شمال به طرف جنوب پيش مي رويم به ارتفاع آن افزوده مي شود . كوههاي اطراف لاهيجان شامل بخش غربي كوههاي البرز است .در طرف مشرق وجنوب آن كوههاي پردرخت وبا صفايي است كه شيطان كوه ،گمل و آهتا كوه ناميده مي شود وشيب تند دامنه ها به طرف درياي خزر و شيب كم آنها به طرف دره شاهرود است .ازقله هاي مهم اين ناحيه مي توان درفك (آشيانه عقاب) ،تالش كوه و خشتچال را نام برد .اقليم لاهيجان به طوركلي در تابستان گرم و مرطوب و درزمستان بادهاي گرم شديدي شروع به وزيدن كرده و پس از آن برف مي بارد .ميزان رطوبت نسبي در اين شهر 79تا76 درصد و گاه نيز به صد درصدمي رسد.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 429/5490 كيلومتر مربع است كه از نظر مساحت رتبه هفتم استان گيلان را دارا استشهرستان لاهيجان شامل دو بخش (مركزي و رودبنه) ،7دهستان (رودبنه ،شيرجوپشت،آهندان ،بازكيا گوراب،لفمجان،ليالستان،ليل) ونيز 188 آبادي است. اهالي اين شهرستان گيلك بوده و به زبان گيلكي و گويش لاهيجي صحبت مي كنند. ساختمانهاي قديم لاهيجان اغلب به سبك معماري دوره صـفويه است. ديـوارهاي قطـور بـا ارتفاعي قـريب به 5 متـر و كوچه هاي پيچ در پيچ، نموداري از نماي شهر در گذشته مي باشد. اغلب مساكن شهر، به صورت شرقي ـ غربي ساخته مي شود و كمتر خانه اي را مي توان در جهت شمالي ـ جنوبي مشاهده نمود،البته عدم احداث مساكن شمالي، جنوبي نيز تحت تاثير عوامل جغرافيايي، از قبيل رطوبت، گرما و باد است.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس lahijan.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت:
براساس آخرين آمار، از 1275 کارگاه صنعتي ، 466 کارگاه شهري و 809 کارگاه روستايي، 11 کارگاه عمومي (7 کارگاه دولتي و 4 کارگاه غير دولتي) و 1264 کارگاه خصوصي (1251 کارگاه شخصي، 4 شرکت تعاوني و 9 کارگاه غير تعاوني) بودند. همچنين شرکت تعاوني فعال صنعتي نيز در اين شهرستان فعال مي باشند.
کشاورزي ودامداري:
مهمترين محصول شهرستان لاهيجان ، چاي است به طوري كه از كل زمينهاي زير كشت چاي در گيلان كه حدود 26776 هكتار است حدود 7900 هكتار آن، در لاهيجان مي باشد. كشت اين محصول براي نخستين بار در زمان ناصرالدين شاه قاجار به وسيله حاج محمدحسين اصفهاني در ايران متداول گشت ولي رواج چنداني نيافت تا اينكه در سال 1319 هجري قمري با پشتكار محمد ميرزاي چايكار معروف به « كاشف السلطنه »، كشت آن متداول شد و اولين مزارع چاي در لاهيجان آماده بهره برداري گرديد. در حال حاضر به طور متوسط از هر هكتار، ساليانه حدود 4/7 تن برگ سبز به دست مي آيد كه از آن 1800 كيلوگرم چاي خشك توليد مي شود. با توجه به تعداد زياد كارخانه هاي چاي سازي در لاهيجان، اين شهر را مي توان يك شهر كشاورزي ـ صنعتي دانست. رونق باغداري دربخشهاي چاي ومركبات (سيب و گلابي، پرتقال و نارنگي ، گردو، کيوي و فندق و ساير مرکبات) فرصت استفاده از دريا و صيادي ،وجود جاليزهايي مانند هندوانه و نيز پرورش كرم ابريشم ، زنبور عسل و شيلات در كنار توليد برنج ،باعث پر رونق و شكوفا شدن اين منطقه شده است .شايان ذکر است دامپروري در اين شهرستان به صورت يكجانشيني است و روستائيان علاوه بر كار كشاورزي،اقدام به پرورش تعدادي داممي نمايند كه در درجه اول ازفراورده هاي آن استفاده نموده و مازاد آن را براي فروش به شهر مي آورند.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
لاهيجان معروف به عروس شهرهاي گيلان داراي چشم اندازها و جاذبه هاي طبيعي بسيار زيبا مي باشد که همجواري شهر با يکي از زيباترين کوههاي منطقه و دسترسي آسان به آن با چشم اندازهاي کوهپايه اي شامل باغ هاي سر سبز چاي و مزارع برنج و چشمه هاي متعدد آن (مسير زيبايي که بدون انجام هزينه هاي سنگين جاذب گردشگران مي باشد) در سطح ملي و حتي فراملي در بخش گردشگري سرآمد است.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان لاهيجان:
1-تالاب بين المللي امير کلايه (مساحت تالاب بين المللي امير کلايه 1095 هکتار بوده همچنين 17 استخر ذخيره آب با ظرفيتي حدود 7000 متر مکعبي در اين شهرستان وجود دارد)
2-بام سبز و استخر لاهيجان
3-ابشار شاه نشين
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان لاهيجان:
1-پل خشتي لاهيجان
2-موزه تاريخ چاي ايران و آرامگاه کاشف السلطنه
3-حمام گلشن
4-غار شيخانبر يا شيخان رو
5-بافت تاريخي شهر لاهيجان
6-بقعه هاي مير شمس الدين و چهارپادشاهان
7-مسجد اكبريه
8-مرقد مطهر شيخ زاهد گيلاني
شهرستان لنگرود
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي:
شهرستان لنگرود با وسعت 443 کيلومتر مربع در شرق گيلان واقع شده است که از شمال به درياي خزر، از جنوب و غرب به شهرستان لاهيجان واز شرق به شهرستان رودسر محدود مي شود. اين شهرستان داراي دو ناحيه عمده جغرافياي جلگه اي و كوهستاني است درناحيه جلگه اي نوار باريكساحلي و در ناحيه كوهستاني محدوده هاي كوهپايه اي ،جنگلي و مرتعي در ارتفاعات بهچشم مي خوردمهمترين رود خانه جاري در شهرستان «شلمانرود» است .لنگرودداراي قدمت تاريخي زيادي مي باشد و نام آن 900 سال قبل (512 هجري قمري )در كتب تاريخي آمده است .بافت قومي مردم گيلك و به زبان گيلكي با لهجه بيه پس تكلم مي كند . از نوشته هاي تاريخي چنين استنباط مي شود كه زمين هاي اطراف لنگرود باتلاقي بوده و ساخت و ساز را دچار مشكل مي نمود .اما به مرور زمان و توسعه تجارت در گيلان لنگرود هم رونق يافته و در زمينه كشاورزي خصوصا كشت كنف از شهرهاي مهم محسوب گرديده،همچنين در زمينه صنعت داراي صنايع فلزي از جمله تفنگ سازي (شكاري)بوده كه به علت مرغوبيت و كيفيت خريداران زيادي داشته است .شهر لنگرود در گذشته مانند شهرهاي گيلان از خانه هاي پراكنده اي بين مزارع و توتستان و بيشه ها تشكيل مي شد كه بتدريج فاصله خانه ها كمتر شد و كوي هايي به وجود آمد.
تقسيمات شهرستاني:
مساحت اين شهرستان 403/206 کيلومتر مربع و شامل سه بخش مرکزي، اطاقور و کومله، چهار شهر لنگرود، اطاقور، کومله و شلمان و هفت دهستان به نام هاي اطاقور، لات ليل، درياسر، مريدان، چاف، ديوشل و گل سفيد مي باشد.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس langrood.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
عمده ترين کارخانه هاي شهرستان لنگرود در زمينه صنايع تبديلي چاي خشک و در زمينه برنج و همچنين در زمينه صنايع ابريشم، توليد سوسيس و کالباس، شير، بستني، کيک و کلوچه، بسته بندي انواع پاکت، روغن و سموم کشاورزي، ماکاروني، توليد فرم پلي استايرن مي باشد.
کشاورزي ودامداري:
سطح زير کشت محصولات زراعي و باغي شهرستان لنگرود بالغ بر 21409/8هکتار است که از اين مقدار 51 درصد به کشت باغات (چاي، توت و مرکبات) و 49 درصد به زراعت هاي سالانه (برنج، حبوبات، محصولات جاليزي، علوفه) اختصاص دارد. اين شهرستان همچنين در پرورش و نگهداري دام و طيور، زنبور عسل و پرورش ماهي فعال مي باشد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
وجود جاذبه هاي طبيعي نظير تالاب بين المللي کياکلايه ، منطقه توريستي چمخاله، پارک جنگلي خرما، بلوردکان، منطقه ييلاقي هلو دشت، نگين سبز کومله استخر بزرگ کومله، پارک جنگلي مريدان، استخر بزرگ چاف، رودخانه لنگرود، منطقه کوهستاني آبچالکي و گالشکلام ليلا کوه و آثار ارزشمند فرهنگي و تاريخي مانند مسجد جامع، پل خشتي، بقعه متبرکه آقا سيدحسين و آقا سيد محمد (سفيد آستانه) لنگرود، دوازده امام زادگان ملاط، خانه منجم باشي و خانه دريا بيگي از جمله بناهاي تاريخي شهرستان لنگرود در زمينه صنعت گردشگري مي باشد.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان لنگرود:
1-تالاب بين المللي کياکلايه
2-پارک فجر
3-ساحل چمخاله
4-منطقه ليلا کوه
5-پارک جنگلي خرما
6-پارک جنگلي بلوردکان
7-پارک جنگلي مريدان
8-استخر ملاط
9-غار ليلرود
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان لنگرود:
1-پل خشتي لنگرود خانه هاي منجم باشي
2-قلعه رزين
3-پل آجري بلورکان
4-بافت تاريخي شهر لنگرود
5-مجموعه دريابيگي
6-بازار هفتگي (شنبه و چهارشنبه بازار)
شهرستان ماسال
موقعيت جغرافيايي و مشخصات عمومي :
شهرستان ماسال در شمال غربي استان گيلان واقع از شمال به شهرستان رضوانشهر، از جنوب و مشرق به شهرستان صومعه سرا، و از مغرب به استان اردبيل محدود است. اين شهرستان داراي محدوده هاي کوهپايه اي، جنگلي و مرتعي باشد. آب و هواي آن در ناحيه اي جلگه اي، مرطوب و در ناحيه کوهستاني، نيمه مرطوب کوهستاني است. از نظر ناهمواريها ، از سه ناحيه جلگه اي ، كوهپايه اي وكوهستاني تشكيل يافته است ومهمترين ارتفاعات آن تورشوم ، شاه معلم،ريسبند ورودها ي مهم آن ارس نيك،دران بر ، ميله سرا است. آب وهواي اين منطقه به دليل كوهستاني بودن داراي زمستانهاي گرم وبا درصد رطوبت بيشتر از 75درصد مي باشد . بيشترين رطوبت در شهريورماه مشاهده مي شود. نام ماسال از « مازال » يا« مزال» به معني كوه يا كوه وار گرفته شده ، مردم ماسال تالشند وبه زبان تالشي تكلم مي كنند .
تقسيمات شهرستاني:
اين شهرستان داراي مساحت 622/447کيلومتر مربع و داراي 2 بخش شامل بخش مرکزي و بخش شاندرمن است. ماسال داراي 4 دهستان شامل حومه و ماسال به عنوان دهستان هاي بخش مرکزي و شيخ نشين و شاندرمن به عنوان دهستان هاي بخش شاندرمن مي باشد اين شهرستان داراي 2 شهر شامل ماسال به عنوان مرکز شهرستان و بازار جمعه به عنوان مرکز بخش شاندرمن است.علاقمندان جهت اطلاعات بيشتردرخصوص اين شهرستان مي توانند به آدرس masal.gilan.ir مراجعه فرمايند.
صنعت :
باوجود شهرک صنعتي در زميني به مساحت 21 هکتار صنعت آن شهرستان درحال شکوفايي مي باشد. توليد شال وصنايع چوبي از صنايع دستي منطقه محسوب مي شود دراين شهرستان مانندساير نقاط گيلان بازار هفتگي در روز شنبه هر هفته تشكيل مي شود ونقش مهمي در اقتصادمنطقه دارد.
کشاورزي ودامداري:
کل اراضي کشاورزي شهرستان نيز حدود 7500 هکتار برآورد مي شود که 6000 هکتار آن داراي پيمان آبي بوده و حدود 7000 هکتار زير کشت برنج و حدود 500 هکتار بقيه جزء اراضي باغي محسوب مي گردد. به علت وجود پتانسيل هاي بالقوه در منطقه از قبيل شرايط جغرافيايي وطبيعي و وجود نيروي فعال و مناسب در اين بخش، ميزان گرايش مردم به دامپروري بسيار زياد مي باشد واين شهرستان همچنين در پرورش و نگهداري دام و طيور، فعال مي باشد.
گردشگري و جاذبه هاي توريستي:
در شهرستان ماسال مناظر بکر طبيعي، گردشگاه ها و ييلاقات مفرح، رودخانه هاي پرآب و زلال و چشمه ساران ديدني، غارهاي مکشوف و نامکشوف، جنگلهاي سر سبز با گونه هاي درختي کمياب، ديواره سنگي اسبه ريسه، غار طبيعي آويشو بطول 5.1 کيلومتر، غار باستاني خنديله پشت، گورستان قديمي خون و شرگاه مي باشد.
فهرست جاذبه هاي طبيعي شهرستان ماسال:
1-منطقه جنگلي طاسکوه و آري دول
2-منطقه باستاني اسبه ريسه با غارها و صخره هاي بلند
3-گردشگاه جنگلي ريزه مندان
4-ييلاق شالما
5-چسلي
6- بيلگاه دول
7-دشت النزه
8-ويرگاه
9-رشت پشت
10-اولسبنگاه
11-خشکه دريا
12-غار آبيشو
فهرست جاذبه هاي فرهنگي، تاريخي شهرستان ماسال:
1-مناطق باستاني ، تاريخي درخانه – گيله سرا – وردم
2-قلعه کول
3-منطقه يادماني مشهد ميرزا (محل شهادت ميرزا کوچک)
4-مناطق ييلاقي ، تاريخي، سنگ بست ، خون، خنديله پشت و تفنگ ساز